Poziom życia w krajach słabo rozwiniętych jest przerażający – na świecie żyje około 4 mld. ludzi, którzy utrzymują się za mniej niż 2 dolary dziennie, a ponad 1 mld – za mniej niż dolara.
Szybki przyrost naturalny połączony z brakiem środków finansowych powoduje, że dochodzi do degradacji środowiska naturalnego. Do najważniejszych światowych problemów dotyczących środowiska naturalnego należą: zmniejszanie się powierzchni lasów, gromadzenie olbrzymich ilości odpadów, skażenie powietrza i wód, obumieranie gatunków. Jest to tylko niewielka lista zagrożeń i skutków gospodarowania człowieka na Ziemi. Zakłócenia ekosystemu i skażenie środowiska mają bezpośredni związek z działalnością człowieka na całej planecie. Tysiące hektarów lasów niszczonych jest pożarami, prowadzona jest zła gospodarka odpadami, efekt cieplarniany powoduje zmiany klimatyczne. Co roku do ziemskiej atmosfery dostaje się ponad 20 mld. ton dwutlenku węgla, a przyczyną takiej sytuacji jest nadmierne spalanie surowców energetycznych.
Pierwszy dokument międzynarodowy traktujący o środowisku naturalnym powstał już w 1968 roku na sesji zgromadzenia ogólnego ONZ. Program działań określają ustalenia przyjęte w 1972 roku w Sztokholmie na konferencji pod hasłem „Środowisko człowieka”.
Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) powołany został na mocy Rezolucji 2997 z 1972 roku. Program ten podlega bezpośrednio Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych. Celem działań UNEP jest m.in.:
- informacja o zagrożeniach i o kierunkach tych zagrożeń,
- propagowanie wspólnych przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska,
- inspirowanie akcji zapobiegawczych.
UNEP zajmuje się następującymi dziedzinami:
- zrównoważonym zarządzaniem zasobami naturalnymi (wody słone i słodkie, bioróżnorodność, chemikalia i niebezpieczne odpady, w mniejszym stopniu: gleby, atmosfera); coraz częściej dochodzi do wycieków ropy z tankowców,
- zrównoważonymi wzorcami produkcji i konsumpcji,
- wpływem środowiska na zdrowie ludzkie,
- globalizacją (środowisko jako element handlu międzynarodowego i współczesnej gospodarki świata).
W 1992 roku w Rio de Janeiro odbyła się Konferencja Narodów Zjednoczonych pod hasłem „Środowisko i rozwój” (tzw. Szczyt Ziemi). Podpisano tam dwie konwencje: Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu i Konwencję o różnorodności biologicznej. Celem pierwszej jest „zachowanie stabilizacji gazów cieplarnianych w atmosferze na takim poziomie, który zapobiegałby niebezpiecznemu oddziaływaniu człowieka na system klimatyczny”. Cele drugiej konwencji to ochrona różnorodności biologicznej, zrównoważone wykorzystywanie jej elementów (i gospodarowanie nimi) oraz sprawiedliwy podział korzyści wynikających z zasobów energetycznych.
W 1994 roku przyjęto Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zwalczania pustynnienia w krajach dotkniętych poważnymi suszami i pustynnieniem, w szczególności w Afryce. Głównymi celami Konwencji było przygotowanie akcji i programów ograniczających to zjawisko oraz minimalizujących negatywne konsekwencje dla społeczeństw. W konwencji kładzie się nacisk na angażowanie społeczeństw na szczeblach międzynarodowych, krajowych i lokalnych do działań w zwalczaniu pustynnienia. W 1998 roku przyjęto Konwencję o międzynarodowym handlu niektórymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i pestycydami. Jest to możliwe tylko po uprzednim poinformowaniu i wyrażeniu zgody. Główne cele tej konwencji to m.in.: przyjęcie współodpowiedzialności i podjęcie wspólnych działań w obrocie substancjami niebezpiecznymi.
W ramach Szczytu Ziemi prowadzono także przygotowania do stworzenia konwencji o ochronie lasów, jednak nie została ona przyjęta, gdyż temat okazał się zbyt kontrowersyjny. W 1994 roku został powołany Fundusz na rzecz Globalnego Środowiska(GEF). Jego celem jest finansowanie projektów w czterech obszarach:
- objętych konwencją o zmianach klimatu,
- objętych konwencją o różnorodności biologicznej,
- dotyczących warstwy ozonowej,
- w sferze wód międzynarodowych.
Tylko przez pierwsze trzy lata działania Fundusz dysponował środkami rzędu2 mld. zł. Fundusz wspierał również działania prowadzone w Polsce. Do najważniejszych należały: ochrona różnorodności biologicznej lasów, konwersja węgla na gaz, efektywność oświetlenia, eliminacja substancji niszczących warstwę ozonową.