profil
  • Dodaj materiał
  • Zadaj pytanie

Baza wiedzy / /

Emigracja
poleca 75% 8 głosów
Treść

Dzisiaj na wielkim morzu obłąkany,
Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem,
Widziałem lotne w powietrzu bociany
Długim szeregiem
Żem je znał kiedyś na polskim ugorze,
Smutno mi, Boże.
(Juliusz Słowacki, Hymn)

Wyjechałem, przeniosłem się tutaj, do Stanów.
Mówią – czym jest komunizm – ucz Amerykanów.
Powiedz im co wiesz, co na sumieniu masz,
A odkupisz grzechy i odzyskasz twarz.
A ja przecież nie umiem nawet ująć w słowa
Jak wygląda to, com – niszcząc – budował.
(Jacek Kaczmarski, Opowieść pewnego emigranta)

Motyw emigracji ma szczególne znaczenie dla kultury polskiej. Przedmiotem refleksji badaczy bywały analogie pomiędzy literaturą Wielkiej Emigracji powstałą po powstaniu listopadowym a literaturą współczesną, która powstała na Zachodzie po II wojnie światowej.

poleca 85% 13 głosów

Emigracja jako wygnanie

Emigranci epoki romantyzmu: Słowacki, Mickiewicz, Norwid kreowali się na wygnańców tęskniących za ojczyzną i cierpiących z powodu niemożności powrotu. Juliusz Słowacki w swoim słynnym Hymnie , w którym podmiot liryczny zapewne można utożsamiać z autorem, skarżył się: Żem często dumał nad mogiłą ludzi, Żem prawie nie znał rodzinnego domu, Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi Przy blaskach gromu, Że nie wiem, gdzie się w mogiłę położę, Smutno mi, Boże! (Juliusz Słowacki, Hymn )...

poleca 52% 27 głosów

Idealizacja ojczyzny

Nostalgii i tęsknocie za ojczyzną towarzyszy w utworach romantyków-emigrantów jej idealizacja. Cała narodowa epopeja Pan Tadeusz Adama Mickiewicza to sielankowy obraz Litwy z epoki napoleońskiej. Litwa to piękne krajobrazy, nieprzebrane bogactwo pełnych zwierzyny lasów, urodzajnych pól i łąk, dostatnie, gościnne domy, piękne szlacheckie obyczaje (wspólne posiłki, uczty, polowania, staropolska gościnność, szacunek dla starszych, dawna elegancja i ceremoniały). W domach takich jak Soplicowo...

poleca 40% 78 głosów

Wielcy Polacy emigracji

Idealizacji ojczyzny towarzyszy utrwalanie postaci wielkich Polaków. Norwid wspomina w swych utworach Mickiewicza (wiersz Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie , jedno z opowiadań tomu Czarne kwiaty ) i przede wszystkim Szopena ( Fortepian Szopena , jedno z opowiadań tomu Czarne kwiaty), oddaje hołd Józefowi Bemowi, którego pogrzeb stylizuje na pogrzeb dawnego wielkiego wojownika ( Bema pamięci żałobny rapsod ). Słowacki przypomina bohaterów powstania listopadowego, poległego na Woli generała...

poleca b/d

Konflikty w łonie emigracji

Idealizacji bohaterów i przeszłości towarzyszy pokazywanie trudów i ubóstwa życia emigracyjnego oraz eksponowanie dramatycznej niezgody wśród wygnańców. Konflikty te oddaje choćby Adam Mickiewicz w Epilogu epopei narodowej: Biada nam zbiegi, żeśmy w czas morowy Lękliwe nieśli za granicę głowy! Bo gdzie stąpili, szła przed nim trwoga W każdym sąsiedzie znajdowali wroga, Aż nas objęto w ciasny krąg łańcucha I każą oddać co najprędzej ducha. (...) Nie dziw, że ludzi, świat, siebie ohydzą,...

poleca b/d

Emigracja zarobkowa

Problem wychodźstwa nie ogranicza się do emigracji politycznej po powstaniu listopadowym. Teksty kultury – od dawnych po współczesne, od wybitnych po popularne – mówią też o emigrantach wybierających wygnańczy los, jak w popularnej piosence Góralu, czy ci nie żal... – „dla chleba, panie, dla chleba”. W literaturze współczesnej taką emigrację zarobkową stanowi opisywana często Polonia amerykańska, pamiętająca o korzeniach, ale porozumiewająca się specyficzną mieszanką potocznej polszczyzny...

poleca b/d

Dylematy współczesnych intelektualistów

Obok nurtu emigracji zarobkowej ważną rolę w powojennej historii odgrywa grupa emigrantów inteligentów, intelektualistów, artystów, a także robotników-opozycjonistów, którzy opuścili Polskę z powodów politycznych. Jedni znaleźli się poza Polską w czasie II wojny światowej i po zapanowaniu komunizmu w Polsce zdecydowali się nie wracać do niej (Jan Lechoń, Witold Gombrowicz), inni opuścili kraj po wojnie lub po podjęciu nieudanej próby adaptacji do socjalistycznej rzeczywistości (Czesław...

poleca b/d

Czy jeszcze emigracja?

Po 1989 roku sytuacja emigrantów zmienia się. Do Polski wracają Miłosz, Zagajewski, Mrożek. Decyzja o pozostaniu lub nie na obczyźnie powoli przeradza się w osobisty wybór, nie zaś polityczną konieczność. Artysta niejednokrotnie zmienia się w podróżnika z wyboru, obywatela Europy, nie emigranta. Trudno powiedzieć, czy można jeszcze mówić o emigracji czy tylko już o innym adresie artysty... We Francji pozostaje np. wybitny czeski pisarz Milan Kundera – czy można go nadal nazywać emigrantem?!

Podoba się? Tak Nie
Więcej informacji:
Podobne teksty:

Materiał opracowany przez eksperta

Spis treści