Zróżnicowanie językowe ludności świata

Ze względu na olbrzymie zróżnicowanie językowe ludności świata oraz brak pełnych informacji dotyczących występowania poszczególnych języków, ich podobieństw i różnic, nie można jeszcze dokonać pełnej ich klasyfikacji. Językoznawcy na podstawie stwierdzonych podobieństw grupują poszczególne języki w grupy językowe, które z kolei łączy się w rodziny językowe. Najbardziej rozpowszechnione rodziny językowe to:

1) Indoeuropejska – jest najbardziej rozpowszechniona przestrzennie,należącymi do niej językami posługuje się ok. 1/3 ludności świata. W jej skład wchodzą następujące grupy językowe: języki germańskie (angielski, niemiecki, holenderski,szwedzki, duński), języki romańskie (francuski, włoski, hiszpański, portugalski, rumuński), języki słowiańskie (polski, czeski,słowacki, rosyjski, ukraiński, bułgarski, serbski, chorwacki), języki bałtyckie (litewski, łotewski), języki celtyckie (irlandzki, szkocki,walijski, bretoński), języki indoirańskie (irański, urdu, hindi) występujące w Iranie, Afganistanie, Pakistanie i północnych Indiach oraz pozostałe (grecki, albański, ormiański);
2) Semito-chamicka – (np. arabski, hebrajski) obejmuje głównie Afrykę Północną i Półwysep Arabski;
3) Kongo-kordofańska – najbardziej rozpowszechniona rodzina języków w środkowej i południowej Afryce, w jej skład wchodzi podrodzina Niger-Kongo grupująca głównie języki bantu;
4) Nilo-saharyjska – jest to hipotetyczna rodzina obejmująca ok. 150 języków rozprzestrzenionych od Czadu poprzez południowy Sudan, Kenię, po północną Tanzanię (np.: język masajski, dinka);
5) Khojsan (języki buszmeńsko-hotentockie) – (głównie język nama) rozpowszechniona głównie w Afryce Pd.-Zach. (Angola, Namibia, Botswana, RPA);
6) Kaukaska – (np. gruziński, czeczeński, inguski) rozpowszechnio nagłównie wśród ludów zamieszkujących góry Kaukaz;
7) Drawidyjska – (np. tamilski, telugu) rozpowszechnionagłównie w południowej części Indii i na Cejlonie;
8) Chińsko-tybetańska – (chiński, tybetański, kareński) rozpowszechniona głównie na terenie wschodnich Chin, Tybetu i Birmy (stan Karen na pd. wsch.); posługuje się nimi ponad 1,3 mld ludzi;
9) Uralska – obejmuje dwie grupy językowe: ugrofińską (np.: fiński, estoński, węgierski, lapoński) i samodyjską rozpowszechnioną głownie w pn.-zach. Syberii;
10) Austryjska – rozpowszechniona głównie w Azji Południowo-Wschodniej na Madagaskarze i wyspach Oceanii. Dzieli sięna dwie gałęzie:
• austroazjatycką, rozpowszechnioną głównie na PółwyspieIndochińskim (Wietnam, Kambodża, Tajlandia – głównejęzyki: wietnamski, kmerski),
• austronezyjską, w której wyróżnia się trzy grupy języków: miao-jao (występujące w południowych Chinach, Laosie i Wietnamie), thaj (występujące w Tajlandii, Birmie, Laosie,Wietnamie), indonezyjsko-oceaniczną (występującą w Indonezji, Madagaskarze, Filipinach oraz wyspach Melanezji i Polinezji);
11) Ałtajska – liga językowa obejmująca trzy grupy języków: tureckich, mongolskich i mandżursko-tunguskich rozpowszechnionych od Turcji, przez centralną Azję aż po wschodnią Syberię i Mandżurię (główne języki: turecki, uzbecki, mongolski, buriacki);
12) Języki paleoazjatyckie – jest to sztucznie utworzona grupaniespokrewnionych ze sobą rodzin językowych i języków, którymi posługuje się rdzenna ludność wschodniej Syberiii Dalekiego Wschodu;
13) Języki australijskie i papuaskie – grupa języków rdzennej ludności Australii i Nowej Gwinei;
14) Języki indiańskie – sztucznie utworzona grupa wielu rodzin językowych grupujących języki Indian obu Ameryk. Do tej pory opisano i sklasyfikowano w 150 rodzin językowych ok. 1000 języków indiańskich. Najważniejsze języki współcześnie występujące to: keczua (Peru, Boliwia), ajmara (Boliwia), guarani (Paragwaj, Brazylia, Argentyna).

Istnieją również na świecie trzy ważne języki o nieustalonej przynależności do żadnej rodziny językowej; są to: język japoński, koreański i baskijski.
Biorąc pod uwagę ilość osób posługujących się na co dzień danym językiem, w czołówce znajdują się: chiński (1300 mln), hindi (460 mln), angielski (400 mln), hiszpański (360 mln), arabski (200 mln), bengalski (200 mln), indonezyjski (180 mln), portugalski (176 mln), rosyjski (160 mln).