Wody płynące

Powierzchnia lądów kuli ziemskiej tylko w bardzo nielicznych miejscach ma charakter całkowicie płaski; w większości jest mniej lub bardziej nachylona. Stąd pochodząca z opadów woda (a ściślej ta jej część, która nie ulegnie parowaniu lub infiltracji) spływa po powierzchni gruntu z miejsc wyżej położonych w kierunku miejsc położonych niżej. Spływające wody tworzą powiązany ze sobą system cieków wodnych. Mniejsze cieki (strumienie, potoki) łączą się w rzeki, te z kolei łączą się ze sobą, tworząc systemy rzeczne. Rzeki kończą swój bieg w morzach lub – w przypadku obszarów bezodpływowych, w śródlądowych jeziorach lub bagnach. Niekiedy– w obszarach pustynnych – rzeki stopniowo zanikają, a ich wody w całości wyparowują lub wsiąkają w grunt.
Obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do określonego, wskazanego miejsca, nosi nazwę zlewni. Poszczególne zlewnie oddzielają od siebie działy wodne; w ich obrębie wody opadowe spływają zarówno do jednej jak, i do drugiej zlewni. Zlewnia całej rzeki, aż do jej ujścia, nosi nazwę dorzecza; zlewnia morza lub oceanu – zlewiska. Obszary, z którego wody powierzchniowe nie odpływają do morza – to obszary bezodpływowe.