profil

Początki państwa zakonu krzyżackiego na ziemiach polskich

poleca 70% 423 głosów

Zakon krzyżacki, którego pełna nazwa brzmiała – Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego– powstał w 1190 roku w Palestynie jako jeden z zakonów rycerskich, których zadaniem była m.in. opieka nad pielgrzymami udającymi się do Ziemi Świętej.

Po upadku państw łacińskich i załamaniu się ruchu krucjat zakony rycerskie przeniosły swe siedziby do Europy. Zakon krzyżacki początkowo ulokował swą siedzibę na Węgrzech, a w 1226 roku został sprowadzony przez księcia Konrada Mazowieckiego do Polski w celu walki z Prusami. Jako lenno Krzyżacy otrzymali od księcia Konrada ziemię chełmińską. Za pomocą sfałszowanych dokumentów Krzyżacy uzyskali od cesarza i papieża potwierdzenie nadania im ziemi chełmińskiej oraz wszystkich terenów zdobytych na poganach. Do 1283 roku udało im się pokonać Prusów i podbić tereny położone pomiędzy dolną Wisłą i dolnym Niemnem. W 1309 roku wielki mistrz zakonu przeniósł swą siedzibę z Wenecji do twierdzy w Malborku. Państwo zakonne Krzyżaków było podzielone pod względem administracyjnym na komturie. Na czele państwa stał wielki mistrz, który rządził w porozumienie z kapitułą zakonu.

Panorama Malborka
Panorama Malborka

Herb wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego
Herb wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego

Warto pamiętać

Sprowadzenie zakonu krzyżackiego do Polski było jedną z wielu prób podboju i chrystianizacji Prusów, czyli plemion żyjących pomiędzy dolną Wisłą a dolnym Niemnem. Książęta polscy (Leszek Biały, Henryk Brodaty, Konrad Mazowiecki, Świętopełk Pomorski) wraz z polskimi biskupami dwukrotnie organizowali w latach 1222 i 1223 zbrojne wyprawy do Prus. Biskup pruski Chrystian i Konrad Mazowiecki zorganizowali zakon rycerski, którego główną siedzibą był Dobrzyń, zaś głównym celem – walka z Prusami.

Pojęcia

komturie – okręgi wojskowo-administracyjne, na które podzielone było państwo zakonu krzyżackiego
Malbork – miejscowość stanowiąca od 1309 roku siedzibę wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego i stolicę państwa zakonnego. Zbudowany tam zamek typu nizinnego należy do najobszerniejszych budowli warownych średniowiecznej Europy

Literatura

M. Biskup, G. Labuda: Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach. Gospodarka– społeczeństwo – państwo – ideologia. Gdańsk 1986.

Daty

1226 rok - sprowadzenie zakonu krzyżackiego do ziemi chełmińskiej
1309 rok - przeniesienie siedziby wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego z Wenecji do Malborka

Podoba się? Tak Nie