Garibaldi Giuseppe

Urodził się w rodzinie rybackiej w Nicei. Od 1833 członek tajnej organizacji Młode Włochy, bojownik o wyzwolenie i zjednoczenie Włoch. Uczestnik powstania w Sabaudii w 1834. Skazany zaocznie na śmierć po klęsce, w latach 1835–48 przebywał w Ameryce Południowej. Uczestnik walk w czasie Wiosny Ludów 1848–49. Twórca i dowódca oddziałów Czerwonych Koszul, na ich czele wsławił się obroną Republiki Rzymskiej w 1849 przed interwencją papieża Piusa IX i wojsk francuskich. Wziął także udział w rewolucji w Wenecji, po klęsce ponownie na emigracji. W 1954 zamieszkał w Królestwie Sardynii (Piemoncie), dowodził korpusem strzelców alpejskich w czasie wojny z Austrią w 1859. W 1860 poprowadził wyprawę „tysiąca Czerwonych Koszul” do Królestwa Obojga Sycylii, zakończoną wspaniałym zwycięstwem. Obalił panowanie Burbonów i przyłączył ten kraj do Piemontu. Fiaskiem zakończyła się podobna wyprawa do Rzymu. Popierał sprawę polską w czasie powstania styczniowego 1863–64. W 1866 dowódca oddziałów ochotniczych w wojnie z Austrią, po której odzyskano Wenecję. Uczestnik wojny francusko-pruskiej 1870–71, dowodził w niej Armią Wogezów.

Do mnie! Albo stworzymy nowe Włochy, albo zginiemy.
Giuseppe Garibaldi