Stosunki protekcjonistyczne są korzystne dla jednej lub dwóch populacji i nie przynoszą szkody żadnej z nich. Należy do nich mutualizm, protokooperacja, komensalizm.
– Mutualizm (symbioza obligatoryjna) polega na współżyciu osobników dwóch populacji, przy czym współżycie to warunkuje ich przeżycie, np. mikoryza (współżycie grzybów z roślinami), współżycie bakterii brodawkowych z roślinami motylkowymi, przeżuwaczy z bakteriami celulolitycznymi, zapylanie kwiatów przez zwierzęta (owady, ptaki, ssaki).
– Protokooperacja (symbioza fakultatywna) jest rodzajem współżycia, które przynosi korzyści obu populacjom, ale współżycie to nie jest nieodzowne do życia, np. bąkojad i nosorożec.
– Komensalizm polega na współżyciu dwóch populacji, z których tylko jedna odnosi korzyści, a dla drugiej zależność ta jest obojętna, np. odżywianie się przez padlinożerców resztkami pożywienia pozostawionymi przez drapieżniki, współżycie ryby podnawki z rekinem.