Receptorom mogą towarzyszyć inne komórki, które ułatwiają odbiór bodźca. Zespół komórek receptorowych i towarzyszących określany jest jako narząd zmysłu.
W zależności od poziomu rozwoju ewolucyjnego organizmu oraz warunków środowiskowych narządy zmysłów kręgowców mogą być w różnym stopniu wykształcone lub zróżnicowane.
Wyróżnia się narząd wzroku, słuchu i równowagi, węchu, smaku oraz receptory skóry.
Receptory skóry mają postać zakończeń neuronów czuciowych. Niektóre z nich są otoczone przez komórki towarzyszące, które tworzą łącznotkankową torebkę. Należą do mechanoreceptorów, termoreceptorów, nocyreceptorów. Wyróżnia się receptory czucia powierzchniowego zlokalizowane w różnych warstwach skóry oraz receptory czucia głębokiego znajdujące się w mięśniach, naczyniach krwionośnych, trzewiach.
Narząd węchu stanowi nabłonek węchowy w jamie nosowej. Komórki węchowe są wyspecjalizowanymi neuronami, które odbierają bodźce i przewodzą je dalej. Na końcu dendrytu znajdują się rzęski, wystające ponad powierzchnię nabłonka. Pokryte są śluzem wydzielanym przez specjalne komórki obecne w nabłonku węchowym. Substancja zapachowa rozpuszczona w śluzie pobudza komórki węchowe będące I-rzędowymi neuronami czuciowymi przez połączenie się z odpowiednimi receptorami na błonie rzęsek, co prowadzi...
Narząd smaku zlokalizowany jest w znajdujących się w nabłonku języka oraz na podniebienia, gardła i nagłośni brodawkach smakowych. Zawierają one kubki smakowe, gdzie zlokalizowane są komórki smakowe. Substancje pokarmowe rozpuszczone w ślinie drażnią umieszczone w zagłębieniach kubka rzęski komórek smakowych. Pobudzenie z komórek smakowych przekazywane jest za pośrednictwem nerwów czuciowych (II- i III-rzędowych) do kory mózgowej. Rozróżnianych jest pięć rodzajów smaku odpowiadających w...
Narząd wzroku stanowią oczy. Oko składa się z gałki ocznej oraz narządów dodatkowych, którymi są mięśnie poruszające gałką oczną, narząd łzowy, spojówka, powieki, brwi, rzęsy. Ścianę gałki ocznej tworzą trzy warstwy: – twardówka – w przedniej części oka przechodzi w przezroczystą rogówkę; – naczyniówka – zawiera tęczówkę w przedniej części oka wraz ze źrenicą oraz ciałko rzęskowe służące do umocowania soczewki; – siatkówka – w jej skład wchodzi warstwa komórek światłoczułych:...
Narząd słuchu i równowagi , którym jest ucho, umożliwia odbiór fal akustycznych oraz określenie położenia ciała w przestrzeni. Ucho składa się z trzech części: ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. – Ucho zewnętrzne tworzą małżowina uszna oraz przewód słuchowy zewnętrzny. Odbiera fale dźwiękowe, wzmacnia i kieruje na błonę bębenkową. – Ucho środkowe obejmuje błonę bębenkową, jamę bębenkową oraz trąbkę słuchową. W jamie bębenkowej znajdują się trzy kosteczki słuchowe:...
Materiał opracowany przez eksperta
