Erazm z Rotterdamu

Czołowy holenderski myśliciel renesansu, filozof, teolog, pisarz. Nazywany księciem humanistów.Był nieślubnym synem katolickiego kapłana. Gdy jego rodzice zmarli podczas zarazy, wstąpił do zakonu augustianów. W 1492 przyjął święcenia kapłańskie i został sekretarzem biskupa Cambrai. Odbył sporo podróży – do Szwajcarii, Anglii, Francji i Włoch – podczas których poznał czołowe postacie ówczesnego życia umysłowego. Uczestniczył w dyskusjach, które torowały drogę reformacji, choć nigdy nie opowiedział się po jej stronie, a w latach 20. prowadził polemikę z Lutrem. Słynął z rygoryzmu moralnego, postulował reformę państwa i Kościoła. Krytykował przywary społeczne (przekupstwo), rozwiązłe obyczaje kleru, jego niechęć dokształcenia się i umiłowanie luksusu, sprzedaż odpustów, podważał też nieomylność papieża. Dzieła Erazma to: Adagia (1500), Podręcznik żołnierza Chrystusowego (1504), Pochwała głupoty (1509)– najbardziej znana satyra na ówczesne społeczeństwo, Rozmowy potoczne (1518). Erazm, który opowiadał się za upowszechnieniem Pisma Świętego przez tłumaczenie go na różne języki, sam przełożył je na łacinę i grekę. Przygotował też krytyczne wydania klasyków (m.in. Arystotelesa i Cycerona).