Podział systematyczny królestwa Protistów nie jest do końca ustalony, co wynika z bardzo dużego zróżnicowania zaliczanych do niego grup organizmów oraz różnego stopnia ich pokrewieństwa. Protisty są grupą parafiletyczną, gdyż pochodzą wprawdzie od wspólnego przodka, ale jest to równocześnie przodek roślin, zwierząt i grzybów. W literaturze istnieje kilka wersji systematyki protistów. Niektórzy badacze podają w wątpliwość zasadność łączenia tak różnorodnej grupy organizmów w obrębie wspólnego królestwa. Inni zmieniają rangę poszczególnych taksonów w obrębie królestwa. Dlatego też w niniejszym opracowaniu scharakteryzowano protisty ze względu na podobne cechy morfologiczne oraz tryb życia, dzieląc je na trzy grupy: protisty zwierzęce (pierwotniaki), protisty roślinopodobne (glony), protisty grzybopodobne. Dawniej organizmy te zaliczane były kolejno do królestwa zwierząt, roślin i grzybów.
Inny podział systematyczny grupuje protisty w kilka linii ewolucyjnych. Są to:– krasnorosty,– zielenice,– stramenopile (obejmują m.in. złotowiciowce, okrzemki, lęgniowce, brunatnice),– aveolaty (tobołki, sporowce, okrzemki),– euglenozoa (eugleniny i świdrowce),– sarkodowe (ameby, otwornice, śluzorośla, promienionóżki).
W niektórych systematykach zielenice i krasnorosty zaliczane są do królestwa roślin.
Protisty zwierzęce, czyli pierwotniaki
Są jednokomórkowymi organizmami heterotroficznymi. Komórka otoczona jest pellikulą o różnej grubości. Nie posiadają ściany komórkowej, choć niektóre mogą tworzyć na zewnątrz komórki pancerzyki utworzone z krzemionki, węglanu wapnia, a nawet z elementów celulozowych. Z reguły poruszają się aktywnie. Wyjątek stanowią niektóre pasożyty, które zatraciły zdolność ruchu. Różnorodność kształtów jest w tej grupie protistów olbrzymia, ale wszystkie formy można sprowadzić do następujących typów:...
Protisty roślinopodobne, czyli glony
Są grupą protistów autotroficznych, pierwotnie wodnych, o prostej budowie (do protistów nie są zaliczane sinice włączane niekiedy do glonów). Nie są ze sobą spokrewnione, ale stanowią grupę morfologiczno-ekologiczną. Występują w wodzie oraz różnych wilgotnych siedliskach. Należą do nich zarówno organizmy jednokomórkowe o zróżnicowanej formie ciała, jaki kolonijne oraz wielokomórkowe o budowie plechowatej. Większość posiada ścianę komórkową zbudowaną z celulozy i pektyny, niekiedy wysyconą...
Protisty grzybopodobne
Obejmują protisty zaliczane dawniej do grzybów, nie są jednak z nimi spokrewnione. Zbudowane są z nitkowatych, wielokomórkowych lub komórczakowych strzępek, czasem ruchliwych śluźni. Mają ściany komórkowe zbudowane z celulozy. Są cudzożywne – saprofityczne lub pasożytnicze. Zalicza się do nich śluzowce i lęgniowce. Śluzowce żyją w glebie lub w martwych pniach drzew. Charakteryzują się obecnością w cyklu rozwojowym wielojądrowego pełzaka, u którego w pewnym momencie wzrasta znacznie masa...
Znaczenie protistów
Znaczenie pierwotniaków Znaczenie glonów saprofity uczestniczą w rozkładzie materii organicznej, umożliwiając włączanie pierwiastków w obieg materii; są głównymi dostarczycielami tlenu do atmosfery i producentami materii organicznej; stanowią pokarm dla wielu zwierząt wodnych; gatunki symbiotyczne w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy rozkładają celulozę; niektóre glony jednokomórkowe współżyją z innymi organizmami, np. z grzybami w porostach...
Materiał opracowany przez eksperta
-
Przegląd wybranych grup protistów oraz ich znaczenie w przyrodzie i dla człowieka