profil

Apokalipsa na miarę Gdańska

poleca 34% 9 głosów

Apokaliptyczne wizje odnajdujemy też w jednej z najgłośniejszych polskich powieści lat osiemdziesiątych – Weiserze Dawidku Pawła Huellego. Obraz powojennego Gdańska, w którym żyją bohaterowie powieści, uczniowie, synowie robotników ze stoczni, przypomina wizję apokalipsy: klęska żywiołowa, martwe ryby na plaży, zdychające psy i koty, niemożność kąpania się w Bałtyku (co dla nastolatków w czasie wakacji jest podwójną klęską...). Ksiądz poucza z ambony o karze za grzechy:

Poprawcie się, póki jeszcze czas! – grzmiał z ambony w ostatnią niedzielę. – Nie wyrzekajcie się Boga, ludzie małej wiary, nie czcijcie fałszywych proroków i bałwanów, bo On odwróci się od was. Nie bądźcie jak szaleńcy, którzy ufając tylko we własne siły, świat chcą budować od nowa. A ja pytam was, cóż to za świat, w którym zniknie wiara, cóż to za świat,w którym nie oddaje się Jemu, Stworzycielowi i Odkupicielowi, czci najwyższej, pytam się was i ostrzegam, nie dawajcie wiary szaleńcom. Opamiętajcie się, póki jeszcze pora! Sami widzicie, że Bóg daje wam znaki swojego gniewu...

Aluzje księdza do filozofii życia, propagowanej przez socjalistyczne władze, są aż nadto wyraźne. Życie według wskazań „fałszywych proroków” nie może pozostać bez kary, do tego jeszcze pojawia się w życiu chłopców ktoś, kto przypomina proroka (czy fałszywego?) – „żółtoskrzydły”, zbiegły z miejscowego szpitala psychiatrycznego, mówiący w biblijnym stylu mężczyzna:

Kwilcie – głos mężczyzny nabrał teraz zdwojonej mocy – albowiem blisko jest dzień Pański, który przyjdzie jako spustoszenie od Wszechmocnego. Wytracenie, mówię, naznaczone uczyni Pan, Pan Zastępów, w pośrodku tej wszystkiej ziemi.


(Paweł Huelle, Weiser Dawidek)

Chłopcy poznają chorego psychicznie na cmentarzu i na cmentarzu się bawią, co stwarza dodatkową aurę zagrożenia (na plaży bawić się nie mogą,bo przecież trwa klęska). Niezwykłym zjawiskom i kazaniom towarzyszą cudowne wydarzenia, dziejące się za sprawą tajemniczego żydowskiego chłopca, który imponuje kolegom powodowaniem wybuchów i... zdolnością lewitacji. Weiser zniknie i od tej chwili rozpocznie się w szkole dochodzenie dotyczące jego zaginięcia. Interpretacji powieści i zaginięcia chłopca jest wiele – przytaczamy tylko te wątki, które bezpośrednio odnoszą się do apokalipsy.

Warto zobaczyć

filmy : "Czas Apokalipsy", reż. Francis Ford Coppola – wojna w Wietnamie jako apokalipsa, "Siódma pieczęć", reż. Ingmar Bergman

Terminy do zapamiętania

mała apokalipsa, poeci apokalipsy spełnionej, żagaryści

Podoba się? Tak Nie