Komórka prokariotyczna ma prostszą budowę od komórki eukariotycznej i jest od niej mniejsza
(0,5-10 μm). Zawiera materiał jądrowy w postaci najczęściej kolistej cząsteczki DNA, zlokalizowanej
w rejonie cytoplazmy określanym mianem nukleoidu. Taka cząsteczka DNA, zwana genoforem, połączona jest z niewielką ilością białek. Ponadto w komórkach bakteryjnych mogą znajdować się cząsteczki DNA pozachromosomowego, czyli plazmidy.
Komórka prokariotyczna otoczona jest błoną białkowo-lipidową. W cytoplazmie brak jest cytoszkieletu, retikulum endoplazmatycznego, aparatu Golgiego, lizosomów oraz wakuoli. Występują ziarna materiału zapasowego (np. glikogenu, skrobisinicowej). Rybosomy, mniejsze niż w cytoplazmie komórek eukariotycznych, są luźno rozmieszczone wewnątrz komórki. Funkcje mitochondriów pełnią wpuklenia błony komórkowej zwane mezosomami. Komórkę otacza ściana komórkowa utworzona z mureiny (polimeru białkowo-cukrowego), często pokryta śluzem tworzącym otoczkę. U bakterii G(+) ściana komórkowa jest gruba, natomiast u G(–) cienka, otoczona błoną zewnętrzną. U bakterii fotosyntetyzujących w cytoplazmie obecne są spłaszczone pęcherzyki tylakoidów z wbudowanymi w błonę barwnikami fotosyntetycznymi. Komórkami prokariotycznymi są komórki bakterii. (po praw. Komórka bakteryjna (wg Alberts, 1999)