Baza wiedzy / Opracowania / Słownik etymologiczny języka polskiego

Siąść

poleca 100% 2 głosy

‘zająć miejsce, usiąść’.

Pochodzenie:

Od XIV w.; ogsłow. (por. np. stczes. siesti, sadu, ros. sesť, sjádu) < psłow. *sěsti (< *sēd-ti) ‘przybrać pozycję siedzącą, siąść, osiąść’, forma wielokrotna *sědati – pokrewne m.in. z lit. sěsti ‘siadać, wsiąść, wsiadać, osiadać’, łot. sêst ‘usiąść’, stniem. sizzen ‘ts.’ (dziś niem. sitzen) oraz łac. sedēre ‘ts.’ – podstawą dla nich wszystkich jest pie. *sēd- ‘siedzieć’.

Pierwotna postać

W stpol. od XIV w. występowała postać sieść, siędę ‘usiąść; zająć miejsce, przebywać; zamieszkać, osiedlić się; zostać założonym, powstać’.

Obecna postać

Wtórna postać siąść stosowana jest od XVIII stulecia.

Źródło A ma z pokojem sieść.
Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole, ok. 1400 r.

Orzeł siedli się na drzewie barzo wysokiem.
Marcin Siennik (zm. 1588)

Orzeł sidli się na drzewie barzo wysokiem.
Stefan Falimirz, O ziołach i mocy ich, 1534 r.

poleca b/d

posiadły

poleca 43% 7 głosów

sąsiad

‘mieszkający, znajdujący się obok’; od XIV w.; ogsłow. (np. czes. soused, ukr. susid) < psłow. *sąsědъ ‘ten, kto siedzi razem z kimś, obok kogoś’ – dawny rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego *sъ-sěsti ‘usiąść razem, obok siebie’

poleca b/d

siedzieć

poleca 25% 4 głosy

siedlisko

1. ‘miejsce, teren czyjegoś zamieszkania, siedziba, dom, mieszkanie’; stpol. (od XIV w.) także w postaci siadlisko, sielisko: 2. ‘gospodarstwo kmiece z zabudowaniami’, 3. ‘rola należąca do gospodarstwa oraz 4. ‘parcela, plac pod zabudowę’; pochodzi od psłow. *sedlišče / *sedlisko ‘miejsce osadzenia na stały pobyt’ – nazwa miejsca utworzona od psłow. czasownika *sedliti utworzonego od psłow. rzeczownika *sedlo ‘wieś, osada’

poleca b/d