Zdrowe odżywianie

"Jedz aby żyć, a nie żyj aby jeść"

Stan naszego zdrowia uzależniony jest od stanu żywienia. Gdybyśmy zwrócili uwagę na to, co jemy, to w naszych warunkach, tych teraźniejszych, nawet najgorszych - i ekonomicznie, i psychicznie - moglibyśmy żyć 120 lat, bo takie są nasze uwarunkowania genetyczne. Przez miliony lat człowiek tak dobierał pożywienie, by było w nim wszystko, co jest potrzebne do wzrostu organizmu i jego odnawiania. Dobierać musimy w pożywieniu te składniki, z których sami jesteśmy zbudowani.
Jeżeli w naszych organizmach coś się psuje, to znaczy, że zachwiana została pierwotna równowaga jego składników. Np.: jeżeli z powodu nietypowego trybu życia, pośpiechu, jadania nieodpowiednich potraw, narastających napięć, wyczerpie się nasza odporność nerwowa, to znaczy, że nie zadbaliśmy o odpowiednią ilość fosforu, bardzo ważnej witaminy B1, selenu, jodu i cynku.

Nasz organizm ma wiele różnych potrzeb, jednak możemy je zaspokajać stosując się do zasad zdrowego odżywiania.
Jedną z ważniejszych zasad zdrowego odżywiania jest przestrzeganie zrównoważonej diety. Prawie wszystkie składniki zawarte w pożywieniu są dobre, o ile odpowiednio je dawkujemy, urozmaicając jadłospis. Zdrowa dieta powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników, takich jak: białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy, sole mineralne, substancje balastowe, w ogóle wszystko, co umożliwia życie.
Z białek organizm buduje nowe lub odnawia zużyte komórki, hormony, enzymy, ciała odpornościowe itp. Dla organizmu najcenniejsze jest białko w postaci mieszanki produktów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Za idealną proporcję uważamy: najwyżej 1/3 białka zwierzęcego (mało mięsa, a więcej jaj i produktów mlecznych) plus 2/3 białka roślinnego, przede wszystkim ziemniaki, produkty zbożowe, orzechy i warzywa strączkowe, np. soja.

Jeżeli chcemy, aby nasza dieta była zdrowa i dostarczała nam niezbednych składników, musimy zadbać, by w codziennym jadłospisie znalazły sie produkty z pięciu grup spożywczych. Całe szczęście temat zdrowego odżywiania stał się bardzo powszechny. Zdrowe odżywianie jest jednym z nowych trendów, jakie zaobserwować można na rynku.

Węglowodany
To przede wszystkim produkty zbożowe, ryż, ziemniaki. dostarczaja one bardzo dużo energii, a zawarty w nich błonnik daje uczucie sytości, przyspiesza przemianę materii. Organizm otrzyma należytą porcję węglowodanów, jesli w ciągu dnia zjemy w sumie 5-6 kromek ciemnego pieczywa, 5 średnich ziemniaków i 3 łyżki mąki, kaszy lub makaronu.

Warzywa i owoce
Organizm czerpie z nich bardzo potrzebną mu porcję witamin, składników mineralnych, błonnika a także inne substancje, które są istotne dla zdrowia. Powinno się ich zjeść ok. 500 g dziennie. W połowie powinny być surowe. Przy ustalaniu menu należy pamiętać, że najzdrowsze są selery, marchew, szpinak, pomidory i ogórki. Owoce natomiast powinno się jeść zamiast słodyczy.

Produkty mleczne
Dostarczają cennego białka oraz niezbędnego dla kości wapnia. Białka regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając prawidłowy stan i funkcjonowanie naszego organizmu. Do tej grupy zaliczamy przedw eszystkim mleko, jogurty, kefiry oraz sery.

Tłuszcze
Dostarczane są w pożywieniu zazwyczaj pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Są niezbędne, by organizm mógł funkcjonować.T łuszcz w organizmie odpowiada za regulację temperatury ciała, jako warstwa izolacyjna. Jednak spożywane w nadmiarze prowadzą do wielu chorób a przede wszystkim do otyłości. Dlatego też wystarczająca ilość dla organizmu to 30 ? 40 g na dobę. Najczęściej spożywanymi pokarmami tłuszczowymi jest smalec, słonina, oliwa, oleje i margaryna. Najmniej zdrowe są smalec, słonina, masło. Powinno się je zatem zastąpić się tłuszczami roślinnymi, bogatymi w witaminy.

Mięso, ryby, jaja
Dostarczają duże ilości pełnowartościowego białka pochodzenia zwierzęcego, witamin z grupy B. Podobnie jednak jak tłuszcze, w nadmiarze szkodzą. Wystarczy więc, gdy każdy z tych produktów zjemy raz dziennie.

Umiar w spożyciu alkoholu jest nieodzownym warunkiem zdrowia. Niepicie jest jeszcze rozsądniejsze.

W organizmie człowieka około 20 % przyjętej dawki alkoholu wchłania się w żołądku, reszta w jelicie cienkim. Największa koncentracja alkoholu we krwi występuje około1-2 h po spożyciu. Niewielka część, bo zaledwie 5% ulega wydalaniu w czystej postaci przez nerki oraz z powietrzem wydechowym. Reszta podlega procesowi utleniania w wątrobie. Proces ten pochłania 75% tlenu wykorzystywanego we wszystkich procesach wątrobowych. Spożycie alkoholu prowadzi więc do zablokowania metabolizmu wątrobowego.

Pod ogólna nazwą substancji balastowych rozumie się włókna, skórki i związki wchodzące w skład ściany komórkowej roślin. Ponieważ zostają one wydalone z organizmu w postaci niestrawionej, przez długie lata uważano je za niepotrzebne, ale niedawno okazało się, że są one bardzo potrzebne organizmowi. Składniki balastowe pełnią wiele ważnych funkcji:
1. regulują trawienie
2. wzmacniają system odpornościowy organizmu
3. oczyszczają organizm
4. zapobiegają paradontozie
Bogatym źródłem składników balastowych są produkty zbożowe, świeże warzywa, jarzyny albo nasiona roślin strączkowych, owoce.

Joanna S.