profil

Rodzaje skał

Ostatnia aktualizacja: 2022-02-01
poleca 85% 1683 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Skała jest zespołem minerałów jednego lub kilku rodzajów utworzonych w określonych procesach geologicznych.

Ze względu na ich pochodzenie, dzielimy je na:
- skały magmowe
- skały osadowe
- skały metamorficzne

SKAŁY MAGMOWE


Powstają wskutek przedzierania się magmy przez litosferę, jej zastygania i krystalizacji w głębi Ziemi lub tez zastygania law na powierzchni. Dzielimy zatem skały magmowe na:
- głębinowe - powstają w głębi Ziemi w procesach powolnego zastygania magmy (w warunkach wysokiego ciśnienia) mają one strukturę jawnokrystaliczną, tzn. posiadają widoczne gołym okiem wykształcone minerały, są to skały ciężkie, twarde, odporne na zniszczenia.
Przykłady: granit, sjenit, dioryt, gabro.

- wylewne - powstają na powierzchni w procesie gwałtownego zastygania magmy, mają strukturę skrytokrystaliczną (kryształy nie są widoczne gołym okiem, lawa stygnie tak szybko, że nie ma czasu na wykształcenie kryształów, przykłady: bazalt, andezyt, melafir) lub porfirową (stygnięcie i krystalizacja rozpoczęły się pod ziemią, jednak kolejny wybuch wulkanu wyrzucił je na powierzchnie, gdzie proces krystalizacji został przerwany, przykład: porfir)

Skały magmowe można podzielić też ze względu na odczyn:
- kwaśny, bogaty w krzemionkę - np. granit
- zasadowy, ubogi w krzemionkę - np. gabro

SKAŁY OSADOWE


- okruchowe - powstają w wyniku niszczenia innych skał wskutek wietrzenia lub erozji, mogą t być skały luźne (okruchy nie są ze sobą połączone) oraz zwięzłe (okruchy scementowane drobnym materiałem). Przykłady: żwir, zlepieniec, piasek ( > 2 ), piaskowiec, less, muł ( < 0.1 ), mułowiec, glina ( < 0.01 ).
- organiczne - powstałe na skutek nagromadzenia szczątków roślinnych lub zwierzęcych, jak również w wyniku ich działalności. Przykłady: węgiel kamienny i brunatny, torf ; węglowodory - gaz ziemny, ropa naftowa, wosk ziemny, asfalt naturalny; wapienie - wapień muszlowy, wapień koralowy, kreda pisząca
- chemiczne - powstałe poprzez wytracanie minerałów z roztworów ( głównie w trakcie parowania wód morskich) - przykład: wapień, gips, anhydryt, sól kamienna, sól potasowa.

SKAŁY PRZEOBRAŻONE (METAMORFICZNE)


Zależnie od czynnika przeobrażającego, wyróżniamy:
- metamorfizm kontaktowy - czynnikiem przeobrażającym jest wysoka temperatura (zetknięcie skały z magmą) - przykład: marmur powstający z wapienia
- metamorfizm dynamiczny - czynnikiem przeobrażającym jest wysokie ciśnienie - przykład: łupki
- metamorfizm regionalny - czynnikiem przeobrażającym jest wysokie ciśnienie i temperatura, skały zostały przeniesione w te warunki z innego terenu przez ruchy skorupy ziemskiej - przykład: gnejs powstający z granitu.

Wykorzystanie skał


- budownictwo - skały magmowe ( granit i bazalt ) i przeobrażone ( gnejs ) ze względu na dużą odporność na czynniki niszczące jak i walory estetyczne wykorzystywane są w budownictwie. Surowcem budowlanym jest wiele skał osadowych ( piaskowce, piaski, żwiry)
- ceramika - skały osadowe (gliny, iły)
- przemysł cementowy - wapienie, margle
- ogrodnictwo - torfy
- energetyka - węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa
- przemysł nawozów mineralnych i wielu artykułów chemicznych - potas, fosfor, siarka, sód
- przemysł spożywczy - sól kamienna

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Komentarze (1) Brak komentarzy

PRACA TRESCIWA, NA TEMAT.

Treść zweryfikowana i sprawdzona

Czas czytania: 2 minuty