profil

Przedstaw motywy ludzkiego postępowania na podstawie epiki wielkich twórców XIX wieku.

poleca 85% 139 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Stawiając człowieka w centrum swoich zainteresowań, jego aspiracje i niepokoje, literatura może niejednokrotnie wcześniej i trafniej, niż dociekania nauk humanistycznych wykrywać to, co nurtuje ludzkie serca i umysły, sygnalizować narastanie nowych konfliktów czy kształtowanie się nowych postaw i nowych form stosunków między ludźmi. Literatura, prezentowała nam koleje życia, trudności i zmagania niezliczonej ilości bohaterów, bohaterów tak różniących się przecież od siebie i w tak różny sposób starających się urzeczywistnić to, co uważali za wartości nadrzędne w swoim życiu. Czytamy o losach postaci fikcyjnych powstałych jedynie na potrzebę danego utworu literackiego, ale również autentycznych osób żyjących w przeszłości, bądź nawet w czasach teraźniejszych, będących jak my ludźmi z krwi i kości. Niemal każdy bohater swoim postępowaniem chciał coś osiągnąć, udowodnić, że jest w stanie dokonać czegoś wielkiego. Motorem napędowym tych działań były różne aspekty życia ludzkiego: miłość, wiara, walka o dobro, lecz również chęć zemsty, wyzysk i niepohamowana rządza władzy.
Tym właśnie charakteryzuje się twórczość Fiodora Dostojewskiego. Fiodor Dostojewski. Uważany jest za mistrza prozy psychologicznej i jednego z najważniejszych powieściopisarzy literatury rosyjskiej. Fiodor Dostojewski jest autorem m.in. powieści „Zbrodnia i kara”. Powieść ta jest jedną z najwybitniejszych lektur epoki pozytywizmu i myślę, że zarazem doskonale oddającej obraz ludzkiej świadomości i ludzkich problemów, z którymi się spotykamy. Powieść Dostojewskiego, pełna jest mroku, badająca najgłębsze pokłady ludzkiej psychiki, odkrywające w niej zło i szaleństwo. Rodion Raskolnikow jest głównym bohaterem arcydzieła. Dzięki precyzyjnemu studium jego psychiki połączonej z trafnością i obiektywizmem spostrzeżeń narratora, przedstawiony nam zostaje wnikliwy obraz zmagań głównego bohatera z własnym sumieniem. Rodion Raskolnikow mieszkał w ubogiej dzielnicy Petersburga, w małym wynajętym mieszkaniu. Od dawna miał kłopoty finansowe, zalegał z opłatami za czynsz. Ratunkiem były dla niego usługi świadczone przez starą lichwiarkę Alonę. Zastawiał u niej kolejno swoje rzeczy, by w ten sposób zdobyć pieniądze na utrzymanie. Doszedł do wniosku, iż żeruje ona na nędzy i biedzie innych ludzi, bogacąc się ich kosztem. Bohater rozmyśla skąd zdobyć pieniądze, aż dochodzeniu do momentu, gdzie w jego umyśle narodziła się idea popełnienia zbrodni. Widzimy Raskolnikowa, który snuje rozważania nad człowiekiem, jego moralnością, zastanawia się również nad kategorią nadludzi i zwykłych ludzi. Siebie zalicza do klasy nadludzi, uważa że w imię dobra może wygłosić swoje racje, którymi się kieruje. Uważa że nie dotyczą go kary, które w takich przypadkach dotykają innych ludzi, ponieważ działa w imię dobra. Dochodzi do wniosku, iż majątek lichwiarki, którą chce zabić, pozwoliłby mu na dokończenie studiów i zapłacenie czynszu za mieszkanie, to zaś z pewnością wpłynęłoby korzystnie na stan całego społeczeństwa. Z rozważań tych wynika obraz człowieka w gruncie rzeczy dobrego, którego do morderstwa skłoniła zła sytuacja materialna i odczucie niesprawiedliwości na świecie. Rodia jest bowiem człowiekiem bardzo wrażliwym, odczuwa dotkliwy ból istnienia w świecie pełnym brzydoty i upadku. Nie potrafił znaleźć innego wyjścia z tej sytuacji. Zabił starą kobietę ponieważ nie miał pieniędzy ani środków do życia.
Kolejnym wielkim pisarzem, który wyśmienicie przedstawił nam motywy ludzkich postępowań, jest Honoriusz de Balzac. Największy pisarz francuski, mistrz realizmu XIX wieku. Doskonale odtwarzał rzeczywistość w sposób zgodny z obserwacją. W niespełna trzydzieści lat napisał 97 dzieł, które zebrał pod ogólnym tytułem „Komedia ludzka”. Balzac jako twórca „Komedii ludzkiej” podjął wielkie dzieło literackiego utrwalenia obrazu współczesności. Widzimy wspaniale realistyczną historię społeczeństwa francuskiego, a dokładnie świata paryskiego. Do arcydzieł tego pisarza należy „Eugenia Grandet”, jeden z pierwszych utworów, które wejdą w skład „Komedii ludzkiej”. „Eugenię Grandet” pisał Balzac w 1833 roku w okresie najbujniejszego rozkwitu jego talentu.
Książka ta przedstawia nam losy rodziny Grandet. Ojca, bogatego winiarza i dwie posłuszne mu kobiety, panią Grandet i córkę Eugenie. Pan Grandet, dzięki swemu sprytowi i przebiegłości zdobył wielki majątek. Oprócz sprytu jakim się wykazywał był także bardzo skąpy. Surowo traktował swoją żonę i córkę, skrupulatnie dzielił jedzenie dla niech i wszelki grosz. Córka wraz z matką były mu bardzo posłuszne, lecz także bardzo się go bały. Pan Grandet, więcej czasu poświęcał interesom niż rodzinie. Każdego wieczoru liczył swoje pieniądze i przyglądał się swemu złotu. Pieniądze dla niego były bardzo ważne. Wiedział, że pozycja społeczna jest plasowana na podstawie wielkości majątku, dlatego też Grandet nie licząc się z nikim, zdobywał coraz więcej pieniędzy. Zachłanność głównego bohatera sprawiły, że umarła jego żona, bowiem pewnego dnia, kiedy pan Grandet chciał obejrzeć złoto, które ofiarował swej córce, urządził wielką awanturę w domu, gdyż córka owe złoto ofiarowała swemu kuzynowi, który stał się bankrutem. Pani Grandet nie wytrzymała rodzinnej sprzeczki i po kilku dniach zmarła. Zachłanność Pana Grandet wyrządziła wielką krzywdę jego żonie jak i córce. Pieniądze były dla niego ważniejsze niż szczęście bliskich. Wydawałoby się że pieniądze mogą dawać szczęście, jednak w tym przypadku doprowadziły do tragedii.
Kolejnym wielkim dziełem Honoriusza de Balzac jest „Ojciec Goriot”. Honoriusz de Balzac pisząc powieść pragnął zawrzeć w swym dziele najważniejsze problemy porewolucyjnych czasów Francji, w której dorastał i która miała wpływ na jego twórczość. Ujął on w przejmujący sposób losy świata paryskiego, gdzie głównym wyznacznikiem pozycji osoby w społeczeństwie był pieniądz. Śledził moralność i zepsucie głównie ludzi wyższych sfer.
Tytułowy bohater, ojciec Goriot był w przeszłości handlarzem mąki. Dorobił się wielkiego majątku. Poślubił kobietę, którą bardzo kochał. Owocem ich miłości były dwie córki: Delfina i Anastazja. Po siedmiu bardzo szczęśliwych latach pożycia małżeńskiego umarła mu żona. Całe uczucie, skoncentrowane przedtem głównie na małżonce skierował na swoje córki. Od tego niewątpliwie przełomowego momentu każde jego posunięcie było przysłowiową cegiełką dokładaną do budowy jego tragedii. Ojciec Goriot dawał swoim córkom wielką ilość zarobionych pieniędzy. Rozpieszczał je i starał się aby niczego im nie brakło, żeby mogły żyć w luksusie i dostatku, nie żałował im pieniędzy. Bardzo je kochał i pragnął ich szczęścia. Jednak pewnego dnia, kiedy Goriot nagle traci siły, przeczuwając śmierć, pragnął zobaczyć swoje córki. Jednak one nie mają dla niego czasu. Starzec wtedy uświadamia sobie swoją sytuację i wini za nią samego siebie. Na łożu śmierci Goriot myśli jeszcze o wielkiej miłości do córek i własnej winie. Mimo, że poświęcił im całe swoje życie przekazał im jedynie wartości materialne, a nie duchowe. W zasadzie sam tego nie zauważał, ponieważ żył nie swoim życiem, a swoich córek. Był gotowy na wszystko, byle tylko zapewnić szczęście swoim dzieciom. Myślał, że w ten sposób zdobędzie sobie ich miłość. Uważał, że pieniądze są gwarancją miłości, wszystkiego co człowiek chciałby mieć. Jego losy to dowód na to, jak pieniądz i chciwość niszcząco wpływają na ludzkie charaktery, odzierając człowieka za wszystkiego, oprócz egoizmu. Tam gdzie panuje cynizm i egoizm, ktoś kto pozwoli sobie na nadmiar ludzkich uczuć – ginie.
Balzac przedstawił nam zachłanność typowo materialną, potężną wadę natury człowieka. Cechę tą reprezentują dwie bohaterki powieści. Pod wpływem swoich arystokratycznych mężów, odwracają się od własnego ojca traktując go wyłącznie jako źródło pieniędzy. Delfina i Anastazja nie widziały i nie czuły miłości, jaką ofiarowywał im ojciec. Skupiły się wyłącznie na jego pieniądzach, nie widząc jak bardzo ojciec je kocha. Lekceważyły go, nie miały dla niego czasu. Jeżeli już go odwiedzały, to tylko po to by prosić o pieniądze. Były bardzo zachłanne. Nawet gdy ojciec umiera, nie potrafią poświecić mu chwili czasu, nie zdając sobie sprawy jak wielką krzywdę mu wyrządzają.
Świat który przedstawili nam wielcy twórcy, Fiodor Dostojewski i Honoriusz Balzac kreowany jest i oparty wyłącznie na pieniądzach. Bowiem pieniądze odzwierciedlają pozycję w społeczeństwie, a bohaterowie których przedstawiłem napawają rządza pieniędzy. Pragną się bogacić, nie zważając na innych ludzi, nie widząc jak wielką krzywdę im wyrządzają swoją zachłannością. Niektórych zła sytuacja materialna i brak środków do życia skłoniła do morderstwa, gdyż pragnienie przetrwania było silniejsze niż wszelkie wartości moralne.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 7 minut

Teksty kultury