Dlaczego warto zdrowo się odżywiać?

Jedzenie jest częścią naszego życia, w związku z tym powinno dostarczać nie tylko podstawowych składników odżywczych, ale i przyjemności. Wybór właściwych produktów w naszej codziennej diecie ma ogromne znaczenie dla zapewnienia zdrowia, energii życiowej i dobrego funkcjonowania. Odpowiednie jedzenie pozwala zachować piękne włosy, paznokcie i jędrne ciało.

Prawidłowo dobrana dieta powinna zapewniać odpowiednią ilość energii (kalorii) i składników odżywczych. Nie ma produktu spożywczego, który zawierałby wszystkie niezbędne składniki pokarmowe w dużych ilościach. Podstawową zasadą zdrowego żywienia jest duże urozmaicenie spożywanych pokarmów. Nie tylko dzienna, lecz także jednorazowa racja pokarmowa powinna być urozmaicona. Prawidłowa dieta powinna dostarczać w odpowiednich ilościach makroelementów - białek, węglowodanów i tłuszczów oraz mikroelementów tj. witamin i minerałów.



Z drugiej strony nieracjonalne żywienie jest, zdaniem ekspertów, odpowiedzialne za epidemię chorób cywilizacyjnych.
W 1999 roku grupa ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia wyszczególniła choroby przewlekłe powstające na tle wadliwego żywienia:
Choroby sercowo-naczyniowe (niedokrwienna choroba serca, nadciśnienie tętnicze)

Otyłość
Nowotwory
Cukrzyca insulinoniezależna
Nienowotworowe choroby jelita grubego
Kamica żółciowa
Próchnica zębów
Osteoporoza
Alkoholowe uszkodzenie wątroby i mózgu

Na czym polega wadliwe żywienie ?

Choroby sercowo-naczyniowe - powstają w wyniku otyłości, nadmiernego spożycia: nasyconych kwasów tłuszczowych (tłuszczów zwierzęcych), cholesterolu, soli kuchennej i alkoholu. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym jest niskie spożycie błonnika.

Rak okrężnicy, prostaty, sutka i odbytnicy - związane są z nadmiernym spożyciem tłuszczów.

Rak sutka i trzonu macicy - częściej występują u osób otyłych.

Rak przełyku, jamy ustnej i żołądka - istnieje dodatni związek pomiędzy nadmiernym spożyciem alkoholu i spożyciem żywności solonej, wędzonej a zwiększoną częstością występowania tych chorób.

Otyłość - szczególnie otyłość brzuszna sprzyja rozwojowi cywilizacyjnych chorób metabolicznych takich jak: choroba niedokrwienna serca, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. W raporcie Światowej Organizacji Zdrowia z 1997 roku podkreśla się, że szczególną rolę w powstawaniu otyłości odgrywa nadmierne spożycie tłuszczu.

Kamica żółciowa - jest to przede wszystkim choroba ludzi otyłych, u których nadmierne stężenie cholesterolu w żółci sprzyja powstawaniu kamieni. Jednocześnie wśród przyczyn kamicy wymienia się niskie spożycie błonnika.

Próchnica - jest w sposób bezpośredni spowodowana nadmiernym spożyciem cukru.

Osteoporoza - odpowiednie spożycie wapnia w wieku młodzieńczym może mieć znacznie profilaktyczne dla rozwoju schorzenia w późniejszych latach życia.

Jak racjonalnie komponować codzienną dietę?

Czy dieta oznacza wyrzeczenia?

Słowo dieta jest często kojarzone ze szczególnym sposobem żywienia w trakcie odchudzania lub choroby. Zapomniano, że dieta to nic więcej jak tylko określony sposób komponowania jadłospisu, przede wszystkim dla ludzi zdrowych. Jednocześnie w ostatnich latach poglądy na zasady żywienia w wielu schorzeniach uległy znacznym przeobrażeniom, w wyniku których doszło do dużego ujednolicenia diet. Dieta w cukrzycy odpowiada w zasadzie sposobowi żywienia ludzi zdrowych. Podobnie dieta odchudzająca, poza ograniczeniem kalorii, niczym nie różni się od tak zwanej zdrowej diety.

Jakie więc są podstawowe zasady zdrowego żywienia ?

Jedzenie powinno być jak najbardziej urozmaicone. Codziennie powinno się spożywać produkty zbożowe, mleczne, wysokobiałkowe (ryby, mięso), warzywa i owoce.

Jedzenie powinno sprawiać przyjemność.

Należy spożywać posiłki w ilości zapewniającej utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Należy spożywać dużo warzyw i owoców - cztery, pięć razy dziennie. Dostarczamy w ten sposób odpowiedniej ilości witamin, minerałów i błonnika.

Należy ograniczyć spożycie pokarmów obfitujących w tłuszcze (szczególnie tłuszcze zwierzęce).

Podstawę diety powinny stanowić węglowodany złożone, bogate w skrobię i błonnik.

Należy unikać spożycia słodyczy oraz ograniczyć spożycie soli.

Alkohol można spożywać od czasu do czasu w rozsądnych ilościach.
W komponowaniu codziennych, urozmaiconych posiłków pomaga korzystanie z piramidy zdrowego żywienia, opracowanej przez Instytut Żywności i Żywienia.