Ściąga z bakterii, protistów, wirusów i innych

Bakterie, protisty, wirusy, paprotniki, mszaki, w wersji na sciągę w załączniku :)

Bakterie-mikroorganizmy bezjądrowe o prostej budowie komórek; większośc jest cudzożywna, niektóre samożywne
Protisty- organizmy jądrowe o prostej budowie ciała (nie tworzą typowych tkanek); samożywne albo cudzożywne.
Rośliny-jądrowe, wielokomórkowe(większośc ma wyspecjalizowane tkanki oraz organy), samożywne – fotosyntezują
Grzyby-organizmy jądrowe o prostej budowie ciała (nigdy nie tworzą tkanek); cudzożywne.
Zwierzeta-organizmy jądrowe; wielokomórkowe (większośc ma tkanki i narządy); cudzożywne, zasadniczo zdolne do poruszania się
Wirusy-organizmy jądrowe o prostej budowie ciała (nigdy nie tworzą tkanek); cudzożywne


Wirusy
Cechy org żywych:
a)Posiadają kod nukleinowy
b)mają zdolność do zmienności pod wpływem środowiska
Cechy materii martwej:
a)nie posiadają budowy komórkowej (brak rybosomów,tRNA)
b) nie metabolizują
c)poza organizmem gospodarza są inertne
d)nie rozmnażają się, a namnażają (reprodukują)
e)w niekorzystnych warunkach krystalizują się, nie tracąc zdolności powrotu do norm formy żywej Wirus to kompleks nukleinowo-białkowy, który po wniknięciu do komórek gospodarza zachowuje się jak jej część składowa zmieniając program działania

Bakterie
I Budowa kom bakteryjnej:
1. Genofor-chromosom bakteryjny, który po zwinięciu tworzy nukleoid
2. Ściana komórkowa – zbudowana jest z kompleksu mukopeptydowego; nadaje kształty, jest miejscem zakotwiczenia rzęski; stanowi filtr dla cząstek, zaw enzymy detoksykujące metabolity
3. Błona komórkowa – typowa błona białkowo-lipidowa
4. Wić – nitka białkowa
5. Fimbrie-sztywne wyrostki np. pile, uczestniczą w proc płciowym bakterii
6. Mezosomy-uwypuklenia błony odpowiadające mitochondriom i strukturom Golgiego, uczestniczą w oddychaniu i tworzeniu przegród
7. Otoczka śluzowa-wyst na zewn ściany kom, chroni przed wysychaniem, może być jednym z czynników chorobotwórczych
8. Tylakoidy – pęcherzyki zaw barwniki aktywne fotosyntetycznie
9 Rybosomy małe
10 Cytoplazma
II Formy wyst B:
1. Kuliste (ziarenkowce)
a) dwoinki np. rzeżączki
b) paciorkowce np. ropotwórczy
c)gronkowce np. złocisty
d) pakietowce np. metanowy
2. Cylindryczne
a) pałeczki np. czerwonki
b) laseczki np. jad kiełbasiany
c) maczugowiec np. błonicy
3. Spiralne
a) przcinkowiec np. cholery
b) krętki np. kiły
c) śrubowce no prątki gruźlicy(Kocha)
III Oddychanie B
1. Aeroby-bakterie tlenowe, utleniają zw organiczne przy udziale tl atmosferycznego
C6H12O6+6O2->6CO2+6H2O+ATP
2)Anaeroby-bakt beztlenowe, przeprowadzają fermentację
a)Pseudomonas-ferm alkoholowa, prod->alk etylowy
b)Lactobacillus-bakt mlekowa ->kw. Mlekowy
c) Clostridium-masłowa->kw. Masłowy
IV Odżywianie
1 Autotrofy(samożyw)wytwarzają zw. Organiczne ze zw nieorg. Przy udziale en poch:
a)ze światła-fotoautotrofy, prowadzą fotosyntezę (reak odwrt)
b) z utlenienia zw nieorg(H2S), pierwiastków (Fe) lub prostych zw org(CH4) – chematotrofy
2. heterotrofy (cudzożywne)
a) pasożyty-żyją kosztem żywych org.
b)saprofity (roztocza)-żyją na martwych szczątkach
c) symbionty-współżyją z innymi organizmami np. bakterie Rhizobium współżyjące z korzeniami roś motylkowatych, asymilują azot atmosferyczny
V Rozmnażanie
1.przez podział
2. koniugacja-proces płciowy bakterii, który pol. na wymianie materiału genetycznego,zachodzi rekombinacja

Protisty
1. Organelle ruchu:
a)nibynózki(pseudopodia)
b)wici i rzęski
2.Pokrycie ciała – błona komórkowa
3. Odżywianie
a) autotroficzne(samożyw)
b)heterotroficzne(cudzożyw)
–wchłanianie;
-pinocytoza;
-fagocytoza
c)miksotroficzne
4.Wrażliwość:
błona spolaryzowana – stan spoczynkowy, depolaryzacja –stan pobudzenia
5. Rozmnażanie
Mejoza pergamiczna-przedzapłodnieniowa - wyprzedza bezpośrednio powstawanie gamet. W tym przypadku gamety są jedynym stadium haploidalnym w cyklu życiowym. Mejoza postgamiczna – następuje bezpośrednio po wytworzeniu zygoty powstałej ze zlania się gamet. Zygota jest wtedy jedynym stadium diploidalnym w cyklu.
Cytostan-otwór gębowy, cytopyge-otw odbytowy, stigmat-czerwona plamka, Ma-makronukleus(duże jądro); Mi-mikronuklesu(małe jądro)

Mszaki
Rozmn gametofitu(1n): gametangium żeńskie-rodnia, męskie plemnia; proc płciowy zachodzi w obecności wody,gdyż gamety męskie(plemniki) przepływają do rodni, gdzie łączą się z kom jajową i powst zygota 2n; rozmn sporofitu(2n)- z zygoty(2n)powst sporofit wyrasta z rodni, na szczycie ma zarodnię(sporangium) z zarodnikami(1n) powstającymi w wyn mejozy
leptoidy-przewodzą asymilanty; hydroidy – komórki przew wodę i sole mineralne; splątek- stadium młodociane gametofitu mszaków

Paprotniki
Sporofile-liście zarodniowe; trofofile-liście asymilacyjne (płonne); mikrospory-zarodniki małe, makro-duże; strobila-kłos zarodnionośny; przedrośle-gametofit ; Paprotniki wykształcają wiązkę przewodzącą typu hydrocentrycznego zewn-łyko(=floem) wewn-drewno(=ksylem)

Nagonasienne
owocolistek z zalążkami-kwiat żeński; szyszka żeńska-kwiatostan żeński; szyszka męska-kwiat męski; mikrospora-ziarno pyłku; kiełkujące ziarno pyłku-przedrośle męskie; mikrosporangium-ośrodek; pręciki-mikrosporofile; woreczek pyłkowy-mikrosporangium; gametofit żeński-bielmo pierwotne(nn)-woreczek zalążkowy(on)