Podział administracyjny Polski

Sprawne zarządzanie krajem wymaga wprowadzenia podziału administracyjnego, czyli podziału jego tyretorium na mniejsze jednostki. W Polsce obowiązuje trójstopniowy podział administracyjny.

Na terytorium naszego kraju mamy 16 województw, które dzielą się na 379 powiatów. Wśród nich wyróżnia się 314 powiatów ziemskich oraz 65 powiatów grodzkich. W granicach powiatów ziemskich znajdują się zarówno tereny miejskie, jak i wiejskie. Natomiast powiaty grodzkie obejmują wyłącznie obszary większych miast. W skład powiatów wchodzą gminy.

Na terenie Polski wyróżnia się 2477 gmin. Dzielą się one na miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie. Gmina miejska ma status miasta i obszar zawiera się w granicach administracyjnych miasta. Gmina miejsko-wiejska obejmuje miasto i sąsiadujące z nim wsie. Natomiast w skład gminy wiejskiej wchodzi wyłącznie obszar wiejski.

Województwo jest pierwszym stopniem podziału administracyjnego. Zarządzają nim zarówno władze państwowe, jak i samorządowe. Przedstawicielem rządu mianowanym przez premiera jest wojewoda. Kieruje on pracami urzędu wojewódzkiego. Natomiast władzę samorządową reprezentuje sejmik województwa, którego pracę nadzoruje marszałek województwa.

Powiat jest drugim stopniem podziału administracyjnego. Na czele powiatu stoi władza samorządowa uchwałodawcza - rada powiatu oraz wykonawcza - zarząd. Pracami zarządu kieruje starosta (w powiecie ziemskim) lub prezydent miasta (w powiecie grodzkim).

Gmina jest trzecim stopniem podziału administracyjnego. Zarządza nią władza samorządowa uchwałodawcza - rada gminy oraz wykonawcza - zarząd gminy. Zarządem w gminie miejskiej kieruje prezydent miasta, w gminie miejskiej kieruje prezydent miasta, w gminie miejsko-wiejskiej burmistrz, a w gminie wiejskiej - wójt.

Jednostki administracyjne wyodrębniono w Polsce już średniowieczu. W 1918 roku, po uzyskaniu niepodległości, wprowadzono trójstopniowy podział administracyjny. Wzorowano się na nim po II wojnie światowe, gdy zmienił się przebieg granic naszego kraju. Ustanowiono wtedy 17 województw, dzielących się na mniejsze powiaty. W 1975 roku zlikwidowano powiaty, a liczbę województw zwiększono do 49. Taki podział obowiązywał do końca 1998 roku.