Przyczyny - ruchy płyt litosfery.
RUCHY GÓROTWÓRCZE to ruchy polegające na fałdowaniu i tworzeniu się skał. Są to procesy wewnętrzne mające źródło w głębi Ziemi. Ruchy górotwórcze miały też miejsce wiele milionów lat temu ( w poszczególnych erach).
W erze archaicznej ruchy górotwórcze przyczyniały się często przeobrażeniom Ziemi, gdyż skorupa Ziemska była bardzo cienka.
W erze proterozoicznej utworzyły się fundamenty obecnych kontynentów, którym towarzyszyły ruchy górotwórcze i zjawiska wulkaniczne.
W erze paleozoicznej dwukrotnie pojawiły się ruchy górotwórcze: tzw HERCYŃSKIE (karbon, perm), KALEDOŃSKIE (sylur, dewon). W Europie ruchy górotwórcze kaledońskie występowały głównie na terenach obecnej Irlandii, Walii, Szkocji, i Norwegii, natomiast górotwórczość hercyńska w: południowej Anglii, Bretanii, Masywie Centralnym, Średniogórzu Niemieckim, Sudetach oraz Górach Świętokrzyskich. Utwory skalne w erze paleozoicznej świadczą o zmianach w zasięgu lądów i mórz oraz zmianach warunków klimatycznych.
W erze mezozoicznej występowały ruchy górotwórcze, które nasiliły się w erze kenozoicznej, jako fałdowania ALPEJSKIE.
W erze kenozoicznej (w trzeciorzędzie) powstały alpejskie ruchy górotwórcze i zostały wypiętrzone: Pireneje, Alpy, Karpaty, Apeniny, Bałkany, Góry Dynarskie, Kaukaz, Himalaje, Tienszan, Kordyliery, Andy. Nastąpiło też powtórne wydźwignięcie i odmłodzenie starych europejskich górotworów - kaledonitów i hercynitów w Sudetach i Górach Świętokrzyskich.
FAŁDOWANIA W DZIEJACH ZIEMI
FAŁDOWANIE jest ogółem procesów zachodzących w skorupie Ziemskiej od momentu tworzenia GEOSYNKLINY, czyli rozległego obniżenia skorupy Ziemskiej, przez fałdowanie osadów, przeobrażenie osadów wciągniętych w głąb skorupy Ziemskiej, INTRUZJE magmowe, czyli wdarcie się magmy między skały w skorupie Ziemskiej bez wydostania się na zewnątrz aż do wytworzenia się górotworu i jego wypiętrzenia.
GÓRY FAŁDOWE
GÓRY FAŁDOWE są górami, których rzeźba powstała ze sfałdowanych i wypiętrzonych warstw skalnych, porozcinanych przez płynące wody. W rezultacie tych fałdowań wypiętrzyły się Kordyliery i Andy ze szczytami, które przekraczają 6000m (McKinley 6194 i Aconcagua 6960m n p m ). Zanurzyły się natomiast wschodnie brzegi kier oceanicznych, tworząc błębokie rowy oceaniczne (Rów Środkowoamerykański, Rów Atakamski). Na wschód pasma górskie przechodzą w Niziny( Nizina Hudsona, Nizina La Platy, Nizina Zatokowa, Nizina Amazonki.
