1. Jakie relacje łączyły: Macieja Boryne i Józkę (ojciec-córka) Hanka i Antek (żona-mąż) Dominikowa i Jagna (matka-córka) Jagna Paczesiówna Jędrek (siostra-brat) Jędrek i Szymek (brat-brat=bracia) Kowal i Maciej – (Kowal+Magdalena – to córka...
Akcja opowiadania rozpoczyna się na żaglowcu „Nellie”, którym piątka przyjaciół wyruszyła w rejs po Tamizie, niedaleko miejscowości Gravesend. Jednym z uczestników wyprawy i jednocześnie głównym bohaterem, pełniącym funkcję narratora w tym...
Dies irae - Dzień gniewu. Obraz świata, Jezusa, Ewy i Adama. Świat przedstawia się następująco: obwieszcza nam straszliwe przyjście Boga, który nie będzie nagradzał, nie jest miłosierny. Powstają zza grobu martwi, buntują się, kierują swe...
Maciej Boryna był rolnikiem; naczelnym farmerem we wsi Lipce. Był 58 letnim ojcem Antka Boryny. Po kilku nieudanych związkach małżeńskich, chciał uparcie po raz kolejny zaznać szczęście u boku młodziutkiej,19 letniej Jagny. Cieszył...
Kłótnia u Borynów. Zanalizuj podany fragment Chłopów Władysława Reymonta i scharakteryzuj występujące w nim postacie. Na podstawie fragmentu i I tomu powieści określ przyczyny kłótni i źródła dramatyczności sceny. Władysław Reymont w powieści...
„Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać” Zgadzam się z tym zdaniem. Uważam, że człowieka nigdy nie można tak naprawdę złamać, owszem można go ugiąć, ale nie złamać tak do końca. Pierwszym argumentem może być fakt, że Santiago przecież...
ZJAWA GOŚĆ WESELNY DO KTÓREGO ZJAWA PRZYBYWA TREŚĆ ROZMOWY KOMENTARZ; SYMBOLIKA ZJAWY CHOCHOŁ ISIA Zapowiada przybycie gości za światów. Widma będą przychodzić do konkretnych gości. WIDMO MARYSIA Wspomnienia dawnej miłości. Widmo jest symbolem...
"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego jest dramatem symbolicznym, czyli takim, w którym oprócz realiów i zwykłych wydarzeń, ogromną rolę odgrywa warstwa symboliczna. Koncepcja dramatu to dwie warstwy: realistyczna i wizyjno-symboliczna,...
"Chłopi" Władysława Reymonta to epopeja, gdyż są tu spełnione wszystkie cechy tego gatunku literackiego. Jest to obszerny utwór powieściowy przedstawiający realistyczny obraz społeczeństwa chłopskiego w przełomowych momentach historycznych...
Stefan Żeromski – autor „Ludzi Bezdomnych”, kreator postaci Tomasza Judyma, pochodził z ubogiej rodziny drobno szlacheckiej. Jego dzieciństwo nie było usłane różami. Trudna sytuacja materialna, częste choroby wreszcie śmierć rodziców nie sprzyjały...
Futuryzm- awangardowy kierunek literatury artystycznej o skrajnej orientacji antytradycjonalistycznej (awangarda), występujący z hasłami tworzenia nowych form sztuki i nowego stylu życia, zgodnego z rytmem przemian XX-wiecznej cywilizacji W...
Na wesele Rydla, poety, z Jadwigą, chłopką, przybyli goście zarówno z miasta Krakowa, jak i mieszkańcy wsi Bronowice. Owa uroczystość stała się zatem znakomitą szansą zaobserwowania wzajemnych relacji pomiędzy inteligencją i chłopami. Wyspiański,...
Jeden z wielu bohaterów powieści Stefana Żeromskiego pt:"Ludzie Bezdomni" . Bez wątpienia postać niezwykle interesująca . Na temat wyglądu zewnętrznego niestety nic nie wiemy . Pochodzi z biednej warszawskiej rodziny . Ojciec Tomasz był...
Czas. Czym jest czas? W filozofii i fizyce to jedna z podstawowych (obok przestrzeni) form bytu materii; czwarta współrzędna czasoprzestrzeni. Czasu nie możemy zobaczyć, nie możemy dotknąć, nie możemy poczuć. A jednak jego skutki dają się...
WESELE Charakterystyka chłopstwa: -> chłopi interesują się polityką; Czepiec chce rozmawiać z Dziennikarzem na temat polityki, Czepiec widzi ironiczny stosunek Dziennikarza do siebie, uważa, że prostych ludzi nie należy lekceważyć. ->...
Stanisław Wyspiański - charakterystyka Stanisław Wyspiański reprezentuje dramat symboliczny. Debiut wiązał się z utworem "Warszawianka". Był to tekst realistyczny bez elementów symbolicznych. Inne utwory to "Wesele", "Wyzwolenie". Dramaty ludowe...
1. Świat przedstawiony a) czas akcji – XIX wiek miejsce wydarzeń – Londyn, Baker Street, Baskerville Hall, moczary Dartmoor b) Bohaterowie główni: - Sherlock Holmes - Dr. Watson Bohaterowie drugoplanowi: - sir Henry...
1. Ramy czasowe Za początek epoki przyjęto datę 1891 r. (wydanie pierwszego tomu poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera), której towarzyszyły nowe tendencje ideowo-artystyczne, a za koniec - 1918 r., czyli rok odzyskania przez Polskę...
Pan Młody – Lucjan Rydel zauroczony chłopstwem, ich tężyzną fizyczną i temperamentem. Cieszy się perspektywą prostego życia, które służy jego zdrowiu, ulega chłopomanii, swoistemu przebóstwianiu warstwy chłopskiej, akceptowanej bez zastrzeżeń,...
1. RAMY CZASOWE Początek: 1890r. Koniec: 1918r. 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA MŁODEJ POLSKI 2.1 Sytuacja kraju Po zrywie wolnościowym w epoce romantyzmu, zmęczony naród skierował się ku filozofii pozytywistycznej. Epoka spokoju i...
Wskaż środki artystyczne typowe dla ekspresjonistycznych i impresjonistycznych sposobów obrazowania we fragmentach, "Chłopów" W.S.Reymonta. Władysław Reymont doskonale znał środowisko wiejskie, a więc i jego przyroda stanowi ona tło...
Młodopolski pisarz Stefan Żeromski wykreowal w swej powieści "Ludzie bezdomni" postać Tomasza Judyma. Główny bohater pochodzi z biednej rodziny. Wiele doświadczył w dzieciństwie, doznal biedy, głodu i cierpienia. Dzięki finansowej pomocy...
Czy współcześnie, w wolnej i budującej demokrację Polsce, w której nie ma cenzury krępującej artystów, w dobie Internetu i niezwykłego rozwoju kultury masowej, kolejna inscenizacja "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego może wywołać spory krytyków,...
Artysta żył w latach 1869-1907, a jego postać związana była z Krakowem. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych i na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był kierownikiem graficznym krakowskiego "Życia". Oprócz malarstwa interesowały go inne dziedziny plastyki:...
Obraz pt. "Kochanowski nad zwłokami Urszulki" namalował wybitny Polski malarz Jan Matejko. Na pierwszym planie widzimy zmarłe dziecko które leży w małej trumience podpisanej jej imieniem. Jest ona ubrana w białe...
Początek epoki Młodej Polski nie łączy się z żadnym konkretnym wydarzeniem historycznym ani politycznym, w przeciwieństwie do poprzednich wieków. Przypada na lata 1890-1900, w których to latach istniały dwa ścierające się pokolenia pozytywistów i...
Jak przeszłość kształtuje relacje między inteligencją i chłopami w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego? Odwołaj się do podanego fragmentu (Scena 30 akt I )Kszta Stanisław Wyspiański w "Weselu" stara się przedstawić swoje wszystkie...
Kolonializm, jak wskazuje definicja jest to polityka mocarstw, polegająca na opanowaniu i utrzymaniu w politycznej i ekonomicznej zależności krajów słabo rozwiniętych, w celu czerpania zysków. Dodatkowo, państwa, które podbiły określone...
Van Gogh odkrył dla malarstwa słoneczniki – rozżarzone, jaskrawe, o płomienistych płatkach i powykręcanych, wijących się łodygach. Zaczął malować je w Paryżu, najpierw razem z innymi kwiatami, potem same, tworząc obrazy oryginalne, o potężnej sile...
Stanisław Władysław Reymont Reymont Władysław Stanisław, właściwie Stanisław Władysław Reymont (1867-1925), polski prozaik. Laureat Nagrody Nobla 1924. Syn wiejskiego organisty, od 1880 w Warszawie, gdzie był m.in. uczniem krawieckim, 1884...
„Ludzie bezdomni” zostali ukazani światu w dobie Młodej Polski. O ostatecznej wersji książki zadecydowało wiele czynników, przy czym godne wspomnienia wydają się trzy spośród nich. Są nimi: tło historyczne (dla Polski były to szczególnie dążenie...
Społeczeństwo polskie zostło ocenione w dramacie Wyspiańskiego negatywnie. Za klęskę powstania ponosi winę zarówno wieś jak i miasto. Naród opanowany przez zniechęcenie i pogrążony w marazmie nie jest w stanie stawić czoła ważnym momentom...
Młoda Polska Nazwa epoki i czas jej trwania – Za początek epoki przyjmuje się rok 1890 (data umowna). Od tego momentu do Polski napływają tendencje europejskie. Koniec epoki wyznacza rok 1918 (zakończenie I wojny, odzyskanie niepodległości). Nazwa...
Walka narodowowyzwoleńcza od wieków stanowiła ważny element w tematyce literatury polskiej. „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to jeden z najbardziej znanych dramatów Młodej Polski. Autor ukazał atmosferę i panujące zwyczaje w Polsce w czasie...
INTELIGENCJA (Lekarze,Inżynierowie) Ta grupa jest w powieści wewnętrznie bardzo zróżnicowana.Z jednej strony należą do niej lekarze, inżynierowie (Judym, Korzecki), którzy widza niesprawiedliwość panującą w otaczającym ich świecie, chcą zmienić...
naturalizm – kierunek, który kazał mówić prawdę o biologizmie ludzkim, cielesności i fizjologii, starości i śmierci – traktuje człowieka jak przedmiot badań impresjonizm – nazwa od obrazu Moneta „Impresja. Wschód słońca”. Młodzi twórcy epoki...
Leopold Staff to wybitny dramatopisarz, poeta oraz tłumacz. Urodził się 14 listopada 1878 we Lwowie a zmarł 31 maja 1957 r w Skarżysku Kamiennej. W ciągu swojego życia był związany z trzema generacjami poetów. Zadebiutował w okresie rozkwitu...
Tworzymy model wypowiedzi na podstawie fragmentu „Wesela” (Akt II scena 9) i całego utworu. Przedstaw postawę i marzenia młodopolskiego poety, określ sytuację i przedstaw bohaterów. Interpretacja fragmentu a także konteksty literackie, history...
Wiersz Kazimierza Przerwy – Tetmajera ‘Koniec wieku XIX’ ma regularną budowę. Wszystkie strofy mają po cztery wersy, z których co drugi rozpoczyna się pytaniem. Podmiot liryczny, wypowiada się w imieniu ogółu ludzi z końca wieku, o czym świadczą...
„Chwytamy chwilę między szeptem a krzykiem” - są to słowa powstałe w wyniku zestawienia haseł dwóch prądów w literaturze i sztuce przełomu Młodej Polski i Dwudziestolecia Międzywojennego. Pomimo tego, że ekspresjonizm i impresjonizm to dwa odrębne...
W opowieści Josepha Conrada pt.: „Jądro ciemności” przedstawiony został XIX wieczny kolonializm. W wieku XIX Afryka była „dziewiczym” kontynentem jeżeli chodzi o kolonizację i osadnictwo europejskie. Po czasie stała się ona źródłem murzyńskich...
Na podstawie podanego fragmentu „Chłopów” Władysława Reymonta rozważ, jak narracja służy eksponowaniu przeżyć bohatera i mentalności ludowego bohatera. Narracja (łacińskie narratio) to wypowiedź monologowa prezentująca ciąg zdarzeń...
Książka Josepha Conrada, pt.: „Jądro ciemności” porusza wiele problemów egzystencjalnych. Wiele zagadnień jest ponadczasowych i odnosi się także do dzisiejszych czasów. Jednym z nich jest szeroko pojęta cywilizacja. Jak należy w ogóle rozumieć...
Powieść kontynuowała nurt realistyczny i czerpała inspiracje z naturalizmu i impresjonizmu. Element naturalistyczny stanowi pesymistyczna wizja determinizmu - bohater podporządkowany jest instynktom (miłości, agresji, strachu, nienawiści), a...
Ramy czasowe Za początek epoki przyjęto datę 1891 r. (wydanie pierwszego tomu poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera), której towarzyszyły nowe tendencje ideowo-artystyczne, a za koniec - 1918 r., czyli rok odzyskania przez Polskę...
„Chcę narysować tego chybionego pozytywistę, tego romantyka realizmu, tego Hamleta dzisiejszego, jakim sam jestem i jakich widzę wokół siebie tylu.” Tak pisał o Doktorze Judymie, głównym bohaterze swojej powieści sam jej autor – Stefan...
Epoka ta rozpoczyna się około roku 1890. Ogólnie uznaje się za jej początek rok 1891 a dokładnie debiut trzech młodych poetów, między innymi Kazimierza Przerwy Tetmajera. W tym okresie utrwala się nowy układ prądów literackich. Nazwa tej epoki...
„Jest się takim, jak myślą ludzie, nie jak my myślimy o sobie my, jest się takim jak miejsce, w którym się jest…”. To słowa Zenona, który zrobił błyskawiczną karierę, ale przy tym zatracił swe idee i swoją moralność , przegrał też swe życie...
Popularny w literaturze przełomu wieków impresjonizm wyrastał z nieco odmiennych, bo nie bezpośrednio literackich inspiracji. Jego źródłem były odkrycia formalne w malarstwie francuskim (C.Monet, P.A.Renoir) ostatniego 30-lecia XIX wieku,...
Młodopolscy poeci często szukali natchnienia w przyrodzie. Jej opisy stawały się symbolami wewnętrznych przeżyć lub przemyśleń autora. Jan Kasprowicz pod wpływem tatrzańskich widoków napisał wiersz „Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach”. Nie...