Choroba brudnych rąk
Choroby brudnych rąk to z reguły takie, które przenosimy drogą pokarmową na skutek braku dostatecznej higieny, dlatego trzeba staranne myć ręce wodą i mydłem. Są to na przykład: Wirusowe zapalenie wątroby typu A (żółtaczka pokarmowa). To...
Budowa i funkcje układu rozrodczego.
Powstawanie pierwszorzędowych cech płciowych. Komórki prapłciowe, zwane także pierwotnymi komórkami płciowymi, od których pochodzą wszystkie komórki płciowe osobnika dorosłego, pojawiają się w rozwoju zarodkowym bardzo wcześnie, jeszcze przed...
Okresy rozwojowe w życiu człowieka
Pojęcie rozwoju osobniczego (ontogeneza) człowieka określamy jako przemiany rozwojowe organizmu, które zachodzą od chwili poczęcia ( tzn. zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik – powstanie zygoty) do kresu życia w starości ( śmierci). Cały...
Potrzeby wyższego i niższego rzędu.
Do mechanizmów regulujących zachowanie się człowieka należą potrzeby, uczucia oraz motywy. Działania człowieka, prowadzące do osiągnięcia pożądanych celów, reguluje jego osobowość. Cele działalności człowieka wynikają z jego relacji ze...
Układ pokarmowy-biologia
Zawiązuje się w 4 tygodniu życia płodowego Wszystkie części układu pokarmowego pochodzą z prajelita, za wyjątkiem jamy ustnej pochodzącej z zatoki ustnej Układ pokarmowy dzieli się na: • jamę ustną i gardło • przewód pokarmowy • gruczoły...
Etapy rozwoju człowieka
Każdy człowiek w swoim życiu przechodzi kilka etapów rozwoju. W dobie dzisiejszej można wyróżnić ich około 9. Każdy z nich ma cechy charakterystyczne i niezmienne dla wszystkich ludzi. Są jednak procesy, które zachodzą w różnych organizmach w...
Choroby i higiena układu nerwowego
Układ nerwowy pracuje bez przerwy i ciągle musi odbiera różne bodźce z otoczenia. Jeśli na nasz organizm działa jednocześnie zbyt wiele czynników, mogą one wywołać stres. Jest to reakcja, która dostosowuje organizm do nowej sytuacji wymagającej...
Dojrzewanie u chłopców i dziewcząt
Dziewczęta Faza dziecięca - trwa od 8. do 12. roku życia, brak wówczas wyraźnych oznak dojrzewania. Faza zwiastunów pokwitania - zaczyna się pomiędzy 8. a 14. rokiem życia (przeciętnie w 11. roku życia). Następuje wówczas gwałtowny...
Gęstość występowania receptorów dotyku w skórze
Problem badawczy Gęstość występowania receptorów dotyku w skórze. Hipoteza W niektórych miejscach, skóra powinna być bardziej wrażliwa na dotyk, a w innych mniej. Przeprowadzenie doświadczenia Osobę poddaną badaniu, delikatnie...
Funkcje ucha
Funkcje ucha - małżowina uszna - Skupia fale dźwiękowe i umożliwia zlokalizowanie źródła dźwięku - kanał słuchowy - zawiera liczne gruczoły łojowe i woskowe. Fala dźwiękowa przechodzi przez przewód słuchowy i wprawia w drgania błonę...
Choroby genetyczne - Referat
"Choroby genetyczne" – nazwa pochodzi z języka greckiego "genetes’ inaczej powiemy "wrodzony’ czy "rodzic’. Jak sama nazwa mówi są to choroby, które nabywamy przy urodzeniu. Możemy je podzielić na tzw. "choroby genetyczne niedziedziczące się"...
Związki organiczne i nieorganiczne
1. Związki organiczne wchodzą w skład organizmów żywych np. białka, tłuszcze, cukry. Mają one skomplikowaną budowę, można je spalić, głównym budulcem jest węgiel. 2. Związki nieorganiczne mają prostą budowę, nie ulegają spalaniu, wchodzą w...
Typy naczyń krwionośnych
Naczynia, u kręgowców wyróżniamy naczynia krwionośne i limfatyczne, natomiast u bezkręgowców występuje jeden typ naczyń przewodzący hemolimfę. Naczynia wysłane są śródbłonkiem lub utworzone są tylko ze śródbłonka (naczynia włosowate) oraz mięśni...
Choroby zakaźne i choroby niezakaźne
WSTEP: Zdrowie- stan prawidłowo funkcjonującego, niedotkniętego chorobą, żywego organizmu Choroba- jedno z podstawowych pojec medycznych , ogólne określenie każdego odstępstwa od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu. Choroba polega...
Mięśnie - budowa i funkcje
Układ mięśniowy (ok. 600 mięśni – 40-45% masy ciała): - Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana (buduje mięśnie szkieletowe; skurcz tych mięśni jest Szybki i zależny od naszej woli). - Tkanka mięśniowa głodka (buduje mięśnie gładkie; występują...
Najczęstsze schorzenia aparatu ruchu w treningu siłowym
Kończyna górna i bark Aparat ruchu człowieka jest podatny na różnego typu wady lub zniekształcenia. Część z nich może być wrodzona, ale zdecydowaną większość powodują: nieprawidłowa postawa podczas wykonywania...
Budowa i rola kręgosłupa
Kręgosłup składa się z 33 – 34 kręgów. W zależności od okolicy ciała, kręgosłup dzieli się na następujące odcinki: - Szyjny albo karkowy, składający się z 7 kręgów (c1-c7) - Piersiowy algo grzbietowy - 12 kręgów (th1-th12) - Lędźwiowy – 5...
Narządy zmysłów
Do narządów zmysłu należą: oczy, uszy, jama nosowa, język i jama ustna oraz skóra. Wzrok- zdolność do odbierania bodźców ze środowiska i ogół czynności związanych z analizą tych bodźców czyli widzenie. Narząd wzroku składa się z gałki...
Fotosynteza w skrócie
Fotosynteza - proces syntezy węglowodanów z CO2 i H2O przy udziale energii świetlnej i chlorofilu. Fotosynteza zachodzi w ciałkach zieleni. 6CO2 6H2O energia ----> C6H12O6 6O2 Niezbędne warunki do przebiegu procesy fotosyntezy: ~...
Funkcje oraz budowa krwi
Funkcje krwi : 1. Transport tlenu i CO2 2. Transport substancji odżywczych, witamin i hormonów 3. Odprowadzanie do narządów wydalniczych (nerki, gruczoły potowe) i do wątroby substancje zbędne, lub szkodliwe 4. Transport komórek krwi z...
Higiena układu nerwowego
Higiena- nauka badająca wpływ czynników środowiska na zdrowie. W praktyce dąży do usuwania z otoczenia czynników ujemnych, a wprowadzania dodatnich, w celu ochrony zdrowia oraz zapewnienia jednostce i społeczeństwu najlepszych warunków rozwoju...
Fotosynteza - faza jasna i faza ciemna
Proces zamiany energii świetlnej na chemiczną wiązań asymilatów dzielimy na dwie wyraźne fazy: 1. Fazę Jasną Przebiega on w gronach chloroplastów i polega na wytwarzaniu siły asymilacyjnej czyli ATP i NADPH2. Fotony światła padając na...
Budowa i funkcje elementu szkieletu- czaszka i kręgosłup
Przednia część mózgoczaszki tworzy kość czołowa.Ku tyłowi łączą się z nią dwie kości ciemieniowe. Za nim znajduje się kość potyliczna.Boczne powierzchnie części mózgowej tworzą kości skroniowe i częściowo klinowe. Natomiast w części trzewnej...
Układ krwionośny
Układ krwionośny człowieka jest układem zamkniętym, co oznacza, że krew krąży w systemie naczyń krwionośnych, a serce jest pompą, która wymusza nieustanny obieg krwi. Naczynia to żyły, tętnice oraz włosowate naczynia krwionośne. Krew wypływa z...
Sposób odżywiania się organizmów
Sposób odżywiania się organizmów: samożywne (autotrofy)–wytwarzają pokarm w procesie fotosyntezy i chemosyntezy cudzożywne(heterotrofy) –odżywiają się innymi organizmami -roślinożerne -mięsożerne -wszystkożerne Fotosynteza –...
Sposoby odżywiania, oddychania organizmów
Odżywianie - m.in. proces życiowy polegający na dostarczeniu pokarmu każdej żywej komórce (w sposób samożywny lub cudzożywny). Pobrany pokarm jest wykorzystywany przez organizm jako materiał budulcowy, energetyczny, zapasowy i regulatorowy....
Higiena i choroby skóry - sprawdzian wiedzy
1. Zdrowa, nieuszkodzona skóra jest skuteczną barierą przed czynnikami szkodliwymi dla organizmu. Wymień najważniejsze zasady higieny, które pozwalają ochronić skórę przed chorobami. Odp. - stosowanie na przemian ciepłych i zimnych pryszniców...
Mięśnie i podział
Mięśnie dzielimy ze względu na POŁOŻENIE, KSZTAŁT, RODZAJ PRZYCZEPU, ZAKRES WYKONYWANYCH RUCHÓW Kształt: długie (w kończynach) szerokie (wyściełające ściany klatki piersiowej i brzucha) krótkie (wokół kręgów) okrężne (np. u oczu, ust,...
Proces trawienia białek i cukrów
TRAWIENIE BIAŁEK Trawienie cukrów rozpoczyna się w żołądku. Polega na stopniowym ich rozkładzie do uzyskania wolnych aminokwasów, które są dobrze rozpuszczalne i łatwo się wchłaniają. Gruczoły znajdujące się w ścianach żołądka wydzielają...
Palenie papierosów, a choroby nowotworowe
CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA NOWOTWORU Nowotworem nazywamy nieprawidłową tkankę, która rozrasta się nadmiernie i w sposób nieskoordynowany z sąsiadującymi tkankami. Nadmierny rozrost spowodowany jest niepohamowaną proliferacją komórek, nieustającą...
Rozmnażanie bezpłciowe
1. Rozmnażanie bezpłciowe - typ rozmnażania organizmów, który nie jest związany z wytwarzaniem gamet. Organizm potomny powstaje z części organizmu rodzicielskiego. W rozmnażaniu bezpłciowym organizm potomny otrzymuje zestaw genów identyczny z...
Budowa i funkcje skóry człowieka
Skóra - zewnętrzna powłoka ciała kręgowców. Funkcje skóry Podstawowe funkcje skóry to: izolacja środowiska wewnętrznego od zewnętrznego (czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych) - mechaniczna osłona i biologiczna obrona...
Proces krzepnięcia krwi - na czym polega krzepniecie krwi
Krzepniecie krwi polega na wytraceniu się z rozpuszczalnego białka osocza zwanego fibrynogenem w nierozpuszczalną postać zwaną włóknikiem albo fibryną. Jest to złożony proces uwarunkowany działaniem szeregu enzymów i dział czynnych...
Rozmnażanie owadów
Owady są przeważnie rozdzielnopłciowe. POLIEMBRIONIA - jedyna forma rozmnażania bezpłciowego owadów - z jednej komórki rozwija się więcej niż jeden zarodek Rodzaje partenogenezy : - przypadkowa - występuje obok rozmnażania...
Rozmnażanie się organizmów roślinnych
Rozmnażanie jest to wytwarzanie nowych osobników tego samego gatunku przez podział osobnika macierzystego lub przez oddzielenie od niego komórek lub grup komórek. Znamy dwa typy rozmnażania: płciowe i bezpłciowe. Rozmnażanie płciowe...
Rozmnażanie.
1. Rozmnażanie jest warunkiem istnienia gatunków a tym samym ciągłości życia na Ziemi. Ten bardzo ważny proces umożliwia wydanie potomstwa, co przedłuża istnienie gatunków. 2. Wzrost organizmu polega na zwiększaniu się liczby komórek a rozwój...
Funkcja skóry - w punktach
1. Ochrona przed bakteriami 2. Ochrona przed promieniami UV 3. Wymiana gazowa 4. Funkcja potu: - informacja o dorosłości i stresie - regulacja temperatury ciała 5. Funkcja łoju: - elastyczna skóra - ochrona przed bakteriami 6....
Szkielet człowieka - budowa kości - stawy
Dzięki szkieletowi człowiek może utrzymać się w pozycji wyprostowanej. Szkielet ludzki jest zbudowany z 206 kości, które dzielimy na dwie grupy - szkielet osiowy i szkielet kończynowy. Szkielet osiowy stanowi: Czaszka – Jest zbudowana z...
Budowa i rola szkieletu osiowego
- kość osiowe to klatka piersiowa , kręgosłup i czaszka - czaszka: kości parzyste: - kość czołowa - kość klinowa - kość ciemieniowa - kość skroniowa - kość potyliczna kości nieparzyste: - kość nosowa - kość jarzmowa - szczęka...
Higiena i choroby układu pokarmowego
Każdy człowiek powinien przygotowywać posiłki, stosując dietę, dostosowaną do wieku i indywidualnych potrzeb, wynikających na przykład z trybu życia. Taka dieta zapewnia ciału odpowiednią ilość każdego składnika pokarmowego, a co za tym idzie...
Składniki krwi i ich funkcje. Grupy krwi. Transfuzja krwi.
Krew jest szczególnym rodzajem tkanki łącznej. Składa się z płynnej substancji między komórkowej nazywanej osoczem. Całkowita obj. Krwi wynosi ok.5,5l. Krew dociera do wszystkich tkanek i narządów organizmu. *Transportuje różne substancje....
Choroby pasożytnicze i zakaźne układu pokarmowego
CHOROBY PASOŻYTNICZE Do chorób pasożytniczych układu pokarmowego należą m.in.: - tasiemce, - glista ludzka, - owsiki, - włosień kręty TASIEMCE Wywołują chorobę, nazywaną tasiemczycą. Ich kształt przypomina tasiemki lub wstążki....
Budowa i rola narządów zmysłów człowieka
Człowiek dysponuje pięcioma zmysłami, które informują go o tym co się dzieje wokół niego. Są to: wzrok, słuch, dotyk, węch i smak. Obecnie w fizjologii dodaje się jeszcze zmysł równowagi, a także wszelkie czynności związane z czuciem (np....
Kości - elementy składowe szkieletu.
1. Budowa chemiczna kości a) budulcem szkieletu człowieka jest tkanka kostna b) substancje mineralne, wchodzące w skład tkanki kostnej to: - związki wapnia - związki fosforu - substancja białkowa Kostnienie - zastępowanie chrząstki tkanką...
Rodzaje kości i ich przykłady
1. KOŚCI PŁASKIE: - kości czaszki - łopatka - kości sklepienia mózgoczaszki - mostek - kość biodrowa 2. KOŚCI KRÓTKIE: - kości nadgarstka - kości stępu (kość skokowa, łódkowata, piętowa z gruzem piętowym, sześcienna, klinowata) 3....
Dlaczego płaczemy?
Choć płyn łzowy wydzielają wszystkie lądowe kręgowce, człowiek jako jedyny posiadł umiejętność wyrażania emocji płaczem. Niektórzy uważają, że płacz to nie tylko wizualny objaw smutku, ponieważ wraz ze łzami organizm pozbywa się substancji...
Choroba Beri-Beri
Choroba beri-beri - skrajna forma awitaminozy (ściślej - hipowitaminozy) na skutek niedoboru witaminy B1. Kazimierz Funk wykrył i wyodrębnił w 1911 w otrębach ryżowych substancję, której brak wywołuje beri-beri i nazwał ją witaminą, tworząc...
Wady wzroku
Prawidlowe oko czlowieka zbudowane jest w ten sposób, ze na siatkówce otrzymywany jest ostry obraz obserwowanego przedmiotu. Jest to mozliwe dzieki takiej budowie oka, która zapewnia skupianie wszystkich promieni swietlnych wpadajacych do oka w...
Wartość odżywcza i zdrowotna oraz asortyment potraw z ryb.
Ryby jako zdrowe źródło białka, które stanowi jeden z najważniejszych składników pożywienia. Organizm ludzki nie potrafi magazynować białka, co wiąże się z koniecznością stałego dostarczania go w pożywieniu. Białko stanowi materiał do odbudowy...